Етмиш икки бузуқ фирқа қандай пайдо бўлди?

Савол: “Қуръони каримни ўз тушунчаси бўйича тафсир қилган одам кофир бўлади” деган мазмундаги ҳадисни кўпчилик эшитган. Яна “72 бузуқ фирқа Қуръонни нотўғри тафсир қилганлари учун жаҳаннамга кетишади. Лекин у ерда абадий қолишмайди” дейилади. Бу икки хабар бир-бирига зид, қарши эмасми?

Жавоб: Бу ерда зидлик йўқ. Ўз ақли бўйича тафсир қилиш бошқа, оятларни нотўғри тушуниш эса, бошқа нарса.

Абдулғани Наблусий ҳазратлари айтадиларки:

"Ижмо билан билдирилган ва зарурий равишда эътиқод қилиш керак бўлган масалаларда ҳамда амал қилинадиган ишларда ижтиҳод қилиш жоиз эмас. Чунки буларга ишонмаган одам кофир бўлади. Бу умматдан баъзилари эътиқод масалаларида ижтиҳод қилиб, 73 фирқага бўлинди.

Батафсил

Мазҳабсизликка доир масалалар

Савол: Бидъат аҳлига мазҳабсиз дейиладими?

Жавоб: Ҳа, тўрт мазҳабдан бирига тобе бўлмаган одамга мазҳабсиз дейилганидек тўғри ақидада бўлмаганга ҳам мазҳабсиз дейилади. Қуйидаги уч гуруҳнинг барчаси бидъат аҳли, яъни мазҳабсиздир:

1) Тўрт мазҳабдан бирига тобе бўлмаганлар.

2) Тўрт мазҳабнинг ўзи учун қулай бўлган ҳукмларини бир ундан, бир бундан олиб, мазҳабларни талфик этган, аралаштирганлар.

3) Тўрт мазҳабни ҳақ деб билгани ҳолда муайян бир эътиқоди аҳли суннатга хилоф бўлганлар.

Батафсил

Мазҳабсизларнинг баъзи фикрлари

Савол: ... исмли шахснинг нотўғри фикрлари ҳақида маълумот берсангиз. Буларни унга ишонганларга кўрсатиб, нотўғри йўлдан қайтаргим келади. Унинг адашган, бузуқ жиҳатлари нимада?

Жавоб: Мазҳабсиз сохтакорларнинг бузуқликлари авом халқнинг кўзига айни ҳақиқатдек кўрингани шунчалик, қанча одам ўйламай-нетмай гала-гала, гуруҳ-гуруҳ бўлиб изларидан эргашиб кетмоқда. Лекин улар этагидан тутган шахсларининг чор-атрофга нашр этаётган китобларидаги қарашларининг, фикрларининг нотўғри, бузуқ, залолат эканлигидан бехабарлар. Шунинг учун ундайларга “Сиз устоз деб билган шахснинг фалон гаплари-фикрлари нотўғри” дейишни ўрнига қўлларига аҳли суннатнинг нималигини ўргатувчи китобларни бериш керак.

Батафсил

2025 (ҳижрий 1446/1447) йилги қийматли кунлар ва кечалар

2025 (ҳижрий 1446/1447) йилги қийматли кунлар ва кечалар

Батафсил

Фосиқ билан турмуш қуриш

Савол: Намоз ўқимайдиган ва ҳижобли бўлмаган христан аёл билан уйланиш жоиз бўлганига кўра намоз ўқимайдиган, рўза тутмайдиган, очиқ-сочиқ кийинадиган мусулмон қизга уйланиш яхшироқми деб ўйлайман. Бу ҳақида нима дейсиз?

Жавоб: Бу фикрингиз нотўғри. Христиан қизга уйланиш таҳриман макруҳ, яъни ҳаромга яқин. Яъни христиан қизга уйланиш заруратсиз жоиз бўлмайди. Бугунги кунда китоб аҳли бўлган христиан қизни топиш жуда қийин. Кўпчилиги мушрик. Мушрик билан турмуш қуриш эса қатъиян жоиз эмас. Қитоб аҳли қизни топган тақдирда ҳам христиан, яъни кофир қиз билан мусулмон қизни қиёслаб бўлмайди.

Батафсил

Яхши одам билан турмуш қуриш керак

Савол: Динимизда ирқчилик борми? Қоратанли билан, немис билан, япон билан, лўли билан, сунний билан, шиа билан, христиан билан, буддист билан турмуш қуришнинг зарари борми?

Жавоб: Бу нарса эркак ёки аёл бўлишига боғлиқ. Чунки иккаласи учун жавоб икки хил бўлади. Динимизда мусулмон эркакларнинг аҳли китоб [христиан ёки яҳудий] аёл билан уйланиши таҳриман макруҳ бўлса ҳам жоиз. Лекин мусулмон хотин-қизнинг аҳли китоб бўлган эркак билан турмуш қуриши жоиз эмас. Турмуш қуришга ният қилган заҳоти мусулмонликдан чиқади. Мусулмон эркак ҳам, аёл ҳам буддист ёки атеист билан турмуш қура олмайди. Турмуш қурса, мусулмонликдан чиқади.

Батафсил