Ғарбдан илҳом олган оқим: Қуръон мусулмонлиги

Асрлар давомида ислом динига ҳар хил эътиқод мансублари томонидан адоват ва ҳужум тўхтамаган. Лекин охирги асрнинг иккинчи ярмидан кейин ушбу ёвларнинг стратегиялари глобал миқёсда ўзгарди. Эллик йил олдин ислом ўлкаларида ҳукмрон бўлган “Ислом социализми”, “Араб социализми”, "Совет мусулмонлари", Қаддофийнинг Яшил китоби, ҳатто коммунизм идеологиясидаги “Динларни тубдан инкор қилиш” каби лойиҳалар кўзланган натижани бермади. Орқаворотдаги кучларнинг яширин мақсадлари бутунлай амалга ошмаса ҳам, исломни бузишда тер тўкадиган олдинги отрядлар учун манқуртлар етилиб улгурди.

Батафсил

Салафия йўли нима?

Савол: "Салафия эътиқоди", "Салафия йўли" деган ибораларни охирги пайтларда кўп эшитадиган бўлдик. Бу қанақа йўл? Салафия деган мазҳаб борми?

Жавоб: Салафиялик ваҳҳобийликнинг ниқобланган бошқача кўринишидир. Ваҳҳобийлар мана шу ном остида ўзларини яширадилар. Ҳатто ўзларини ҳақиқий аҳли суннат бизмиз деган маънода "аҳли суннати хосса" деб аташади.

Салаф - аввалги деганидир. Истилоҳда Асҳоби киром ва Тобеин даври мусулмонларига "Салаф" ёки "Салаф-и солиҳин" дейилади. Салафи солиҳин йўлида бўлган мусулмонларга "аҳли суннат" дейилади. Ўзлари аҳли суннат бўлмаган ҳолда, аҳли суннат олимларининг носсларда очиқ билдирилмаган аҳкомдаги ижтиҳодларини ёқтирмаган ва мана шу маъноси очиқча тушунилмаган носсларни нотўғри равишда таъвил қилиб, эгри маъно бериш орқали тушунганларини Салафи солиҳиннинг йўли деб даво қиладиган гумроҳларга "Салафия" дейилади.

Батафсил

Аҳли суннат ва фирқалар

Қуръони карим бутун мусулмонларни пайғамбаримиз алайҳиссалом таблиғ қилган, саҳобалари нақл этган, мужтаҳид олимлар изоҳлаган, барча мусулмонлар томонидан юз йиллардан бери татбиқ этиб келинаётган ва “ҳаблуллоҳ” дея номланган Ислом динига амал қилишимизни буюрган (Ол-и Имрон, 103). Яна бу оятда мусулмонларнинг Асҳоби киром нақл қилган ҳадиси шариф ва ижтиҳодлардан ажралиб ҳамда Қуръони каримга ботил, фосид маънолар бериб, залолат - бидъат фирқаларига айрилиш тақиқланган. 

Пайғамбаримиз (саллаллоҳу алайҳи васаллам) ҳам ҳадисларида: “Умматим етмиш уч фирқага бўлинади. Етмиш иккиси жаҳаннамга кетади, фақат биттаси қутулади. Улар менинг ва асҳобимнинг йўлидан юрадиган жамоатдир (аҳли суннат вал жамоат)” деб марҳамат қилганлар. (Абу Довуд, Суннат, 1; Термизий, Иймон, 18; Ибн Можа, Фитан, 17; Доримий, Сийар,74.)

Батафсил

Талабага закот

Савол: “Саодати абадия”да нисобга эга бўлсалар ҳам илм ўрганаётган ва ўргатаётганларга закот бериш афзал, дейилган. Яъни бугунги профессор ва университет талабаларига бой бўлсалар ҳам закот беришга бўладими?

Жавоб: Йўқ. Фақат дин илмини ўргатаётган ва ўрганаётганларга закот бериш жоиздир.

Батафсил

Уйи йўқ ҳам закот беради

Савол: Бир тақвим саҳифасида шундай дейилган:

“Закот бериладиган молнинг ҳам қарздан, ҳам эгасининг аслий эҳтиёжларидан ортган бўлиши шарт. Аслий эҳтиёжларнинг бошида ўртача бир уй келмоқда. Шу билан бирга оила аъзоларидан боқишга масъул бўлганларининг бир йиллик нафақаси бўлиши керак. Қўлидаги олтини ёки пули нисоб миқдорига етган бўлса ҳам яшайдиган ўртача уйи ва бир йиллик нафақаси бўлмаган кишига закот фарз эмас. Бу худди суви бор йўловчи йўлда сувсиз қолишини ҳисобга олиб сувини ишлатмасдан таяммум қилишига ўхшайди. Бундай ҳолатда сув йўқ ҳукмида бўлгани учун таяммум жоиздир. Худди шунингдек бир кишининг аслий эҳтиёжларига сарфланадиган бўлса, нисобдан ортиқ пули бўлишига қарамай йўқ ҳукмида бўлади. Масалан бир кишининг 40 қўйи бўлса, бирини закот сифатида бериши керак. 39 та бўлса орадаги фарқ битта бўлишига қарамай закот фарз бўлмайди. Чунки Аллоҳу таоло ояти каримада “Аллоҳ сиз учун қулайлик истайди, қийинчилик истамайди” деб буюрилган. Аллоҳу таоло ҳеч кимга тоқатидан ортиқ бир юк юкламайди.”

Батафсил

Муассаса ва жамғармаларга закот бериш

Савол: Қуръони каримдаги “фи сабилиллоҳ” калимасига Аллоҳ йўлида бўлган ҳар қандай муассаса ва жамғарма киради дея, уюшмадан партиягача бўлган ҳар ташкилотга, айниқса диний идорага закот бериш кераклиги айтилмоқда. Бу тўғрими?

Жавоб: Қуръони каримда закот берилиши билдирилган 8 синфдан бири “фи сабилиллоҳ”, яъни Аллоҳ йўлидагилардир. Бу синфга кирувчилар:

1.Фи сабилиллоҳдан мақсад, фақир аскарлардир. (Нур-ул изоҳ)

2. Фи сабилиллоҳдан мақсад, жиҳод ва ҳаж йўлидаги муҳтожлардир. (Радд-ул мухтор)

Батафсил