Савол: Бирон нарса сотиб олаётганда албатта савдолашиш шартми?
Жавоб: Шарт эмас. Агар эҳтиёж бўлса, савдолашилади. Савдода мусулмоннинг алданиши жоиз бўлмаганидек алдаши ҳам жоиз эмас. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:
“Мусулмонни алдаганлар биздан эмас.” (И.Рофий)
“Бизни алдайдиганлар биздан эмас.” (Табароний)
“Алдаган жаннатга кирмайди.” (Термизий)
Савол: Банкдан кредит олиб, уй ва автомобиль олиш жоизми?
Жавоб: Зарурат бўлмаса ҳам уй нафақадан бўлгани учун уйи бўлмаган кишининг кредит билан уй олиши жоиз. Лекин заруратсиз автомобиль ёки тижорат учун кредит олмаслик керак. Банк томонидан ҳужжатларни расмийлаштириш учун маълум миқдор пул олиб, фоизсиз кредит берилаётган бўлса, бундай кредитни ҳам олиш жоиз.
Савол: TVда баъзан баъзи спортчилар ўйналадиган матч натижасини тахмин қилишади. Баъзи кишилар буларнинг тахминига қараб, пул тикиб, қимор ўйнайди. Ҳалиги шарҳловчиларнинг тахмини қиморга сабаб бўлмоқда. “Ҳаромга сабаб бўлган одам ўша ҳаромни қилган билан бир бўлади” деган қоида бўйича, шундай тахминлар ҳам ҳаром бўлмайдими? Бир танишим “Ҳаром эмас, макруҳ бўлади” дейди. Аслида қайси бири тўғри?
Жавоб: Бизнинг қиёс қилишга ҳуқуқимиз йўқ. Дин китобларида нима дейилган бўлса, шу нақл қилинади. Шунга ўхшаш бир ҳодиса, шайхлик қиладиган бир “чаламулла”: “Узумлардан шароб тайёрлангани учун узум экиб ўстириш ҳаром бўлади” деб, узум боғларини буздирганди.
“Расулуллоҳ сувни уч нафасда ичардилар. Идишни муборак оғизларига яқинлаштирганда “Бисмиллоҳ”, оғиздан узганида “Алҳамдулиллоҳ” дердилар.” Абу Ҳурайра (родиаллоҳу анҳ)
Сув ҳақида гап очилганда замзам билан бошлаган аъло бўлса керак.
Маълумки, Ҳожар волидамиз Аллоҳу таолонинг амри билан Маккада қолдирилади. Ўғли ҳазрати Исмоил ҳали жуда кичик. Сафо билан Марва тепаси орасида бир неча марта бориб келади, лекин сувдан ном-нишон йўқ. Умидини узмайди, ризқидан андиша қилмайди.
Ҳижоз иқлимида нима ейиларди, қандай ейиларди, бизга ўхшаш тарафлари, фарқлари...
Пайғамбаримиз уйларида шўрвалар доим сопол идишларда қайнарди. Ёру дўстга етсин деб суюқроқ қилинарди. Хасталарга сабзавотли шўрва пиширилар, ҳеч бўлмаса арпа билан лавлаги қайнатиларди.
Бойлар Ҳарамайн фақирларига эзиб майдаланган кўкатлар билан гўштдан тайёрланган “Дашишаи Расулуллоҳ” номли бир нав таом тарқатишарди.
Савол: Нажосат қандай тозаланади?
Жавоб: Нажосат хоҳлаган тоза сув билан, таҳорат ва ғусл олишга яроқли сув билан, сирка (уксус) ҳамда гул суви каби суюқ ёғлар билан тозаланади. Таҳоратда, ғуслда ишлатилган сувга “мустамал сув” дейилади. Бу сув тоза, лекин ҳадасни тозаловчи эмас. Яъни бу билан нажосатни тозаласа бўлади, лекин таҳорат ва ғусл олинмайди.
Савол: Буғдой хирмонининг бир жойига мол сийса, шу жойни аниқ билмасдан, тахмин қилинган жойни ювиш билан буғдой тоза жеб қабул қилинадими?
Жавоб: Ҳа. (Ҳадиқа)
