Мазҳабнинг кераклиги

Савол: Мазҳаб дегани нима, ҳақ бир мазҳабга тобе бўлмаган киши нима бўлади?

Жавоб: Бир мужтаҳиднинг ижтиҳод қилиб жамлаган ҳукмларининг барчасига бирдан ўша мужтаҳиднинг мазҳаби дейилади.Асҳоби киромнинг барчаси теран олим, мужтаҳид эдилар. Ҳар бири дин илмларида, сиёсат, идора ва замонларининг фан илмларида ҳамда тасаввуф маърифатларида гўёки дарё эдилар. Бу илмларнинг ҳаммасини Расулуллоҳнинг қалбларга зиё бўлган, руҳларга даво бўлган сўзларини эшитиш билан оз вақтда қўлга киритдилар. Ҳар бирининг алоҳида мазҳаби бор эди. Мазҳаблари бир-бирларидан оз ёки кўп фарқ қиларди.

Батафсил

Тўғридек кўринадиган хатоликлар

Савол: “Пайғамбар худо эмас-ку, у ҳам инсон” ёки “Олимлар пайғамбар эмас, улар ҳам инсон. Масалан, имоми Аъзам ҳам хато қилади” дейиш тўғрими?

Жавоб: Ёмонлаш мақсадида айтилган бундай сўзлар ҳарқанча тўғри бўлса ҳам, нотўғридир. Мана шундай замирида ҳақорат яширинган бемаъни одамларнинг гапларидан бирнеча мисоллар келтириб ўтамиз. Гумроҳлар:

 1) “Пайғамбар Аллоҳнинг ҳалол қилганини ҳаром қила олмайди” дейишади. Бу гаплари билан гўёки икки жаҳон сарвари бўлмиш Пайғамбаримиз шундай ишларни қилаётгандек тасаввур уйғотишга уринишади.

Батафсил

Ота-боболаримизнинг йўлидамиз

Савол: Салафий эътиқодли бир йигит: “Мазҳаб имомларининг йўлидан юриш - ота-боболарнинг йўлидан юриш демакдир. Боболар йўлидан юришни таъқиқловчи шунча оятлар тушганига қарамай ота-бобо йўлига кўр-кўрона эргашиш ширк”, - дейди. Шу тўғрими?

Жавоб: Албатта нотўғри. Салафий йигит кофирлар учун нозил бўлган оятни мусулмонларга тўнкап, ўз залолатини ўзгаларда кўришга интилмоқда. Унинг рўкач қилаётган оятлари кофир-мушрик ота-боболар ҳақида нозил бўлган. Мавзуимизга алоқадор бўлган оятлар қуйидагилар:

Батафсил

Динимизда саломлашишнинг аҳамияти ва ҳукми

Динимизда саломлашишнинг аҳамияти катта. Салом – хавфсизлик, ҳузур, саломатлик, соғлиқ, тинчлик, роҳатлик, яхши натижа, қутулиш каби маъноларни билдиради. Салом бериш бир кишига қилинадиган энг чиройли дуодир. Салом “Мен мусулмонман, мендан сенга зарар келмайди, саломатдасан” ва “саломат бўл, сўнгги нафасингни мусулмон сифатида бер” маъноларига келади.

Салом бериш суннат, алик олиш фарздир. Мусулмонларнинг ёнига келганда, кетаётганда, учрашганда, ажралишганда мутлақо салом бериш керак.

Батафсил

Динимизни тўғри фиқҳ китобларидан ўрганайлик

Тоат-ибодатлари ва эътиқодини муайян бир мазҳаб бўйича адо этмаган одамнинг иймонини муҳофаза қилиши жуда қийин. У жар ёқасида турган одамга ўхшайди. Кичик бир эпкин ҳам уни жар тубига жўната олади. Чунки одам фақат ўз ақли билан диннинг бутун амру тақиқларини Қуръони каримдан чиқариши имконсиз. Шунинг учун оқил ва болиғ мусулмоннинг аввало калимаи шаҳодат айтиши ва маъносини ўрганиб, ишониши лозим. Сўнгра аҳли суннат олимларининг китобларида ёзилган эътиқод, яъни ишониш керак бўлган маълумотларни ўрганиб, буларга иймон келтириш керак.

Батафсил

Қуръони каримдан ҳамма ҳукм чиқара олмайди

Замонавий араб тилини ўзлаштириш орқали Қуръони каримдан ҳукм чиқариб бўлмайди. Ўзбекча маънолар таржимаси (маол) ёки тафсирдан ҳам Қуръон каримнинг том маъносини билиш мушкил. Чунки ҳар бир калиманинг замонига яраша ишлатилган илм соҳасига қараб маънолари ўзгариб туради.

Агар бирон кимса луғат ёрдамида Қуръони каримни тушунишга уринса, муҳаққақ адашади, иймонини хавф-хатарга дучор қилади.

Батафсил