Мусулмоннинг 24 соати

Солиҳ мусулмон Аллоҳу таолонинг борлигига, бирлигига ва Пайғамбаримизнинг таблиғ этганларига эътирозсиз иймон келтирган ва чин дилдан қабул қилган кишидир. Ислом динида иймон келтириш керак бўлган шартлар “муъманун биҳ” номи билан ифодаланади. Буларни ақоидда мужтаҳид бўлган имомлар ўз асарларида изоҳлаб, шакллантирган. Бу асарларнинг энг машҳурлари “Фиқҳ-и акбар”“Ақоид-и Насафий” ва “Амолий”дир. Аҳли суннат эътиқодидаги мусулмонларининг иймон асослари мана шу уч қийматли манба доирасида шаклланган. Саҳобаи киромнинг ҳазрати Пайғамбардан олиб, нақл қилган иймон ва ислом таълимоти, бутун дунёда ақоидфиқҳ ҳамда ахлоқ асослари орқали аҳли суннат томонидан тамсил этилмоқда.

Мусулмон, Пайғамбаримиз таъкидлаган тўғри эътиқод бўлмиш аҳли суннат ишонишида ҳар бир кунини қуйидагича бошлайди:

 

Батафсил

Табассум қўрида эримайдиган маъдан йўқ

Ҳозир ҳаттоки ёш болалар ҳам стрессли ва асабий. Эридан шикоят қилган аёлларни, аёлидан шикоят қилган эркакларни кўпчилигимиз учратганмиз.

Ота-боболаримизнинг “Қарс икки қўлдан чиқади” деган гапи бор. Бири жим бўлиб, узр сўраса, тортишув чўзилмайди, жанжал каттаймайди. Ҳар икки тараф ҳам “Мен ҳақлиман” деган сайин жанжал тинмайди, тортишув ҳам чўзилаверади. Бундай ҳолатларда одатда айб эркакларда бўлади. Аёлини бошқара олмаган эркак ожиз демакдир.

Батафсил

Ўзига фойдаси йўқнинг ўзгага ҳам фойдаси йўқ

Инсон ижтимоий борлиқдир. Яъни ёлғиз ўзи, дўстларсиз яшай олмайди. Шу сабабли одам яхши дўстларга эга бўлиш лозим. Яхши одамлар билан учрашган киши ҳеч қачон пушаймон бўлмайди. Одамнинг бошига келадиган ҳар фалокат, ёмон дўстлар сабаблидир.

Сирни ҳечкимга айтмаслик керак. Ҳар кимнинг сўзига алданиб қолмаслик лозим. Одамларнинг сўзига эмас, ишига қараб баҳо бериш керак. Ўзига ҳам фойдаси бўлмаган кимсадан эҳтиёт бўлиш керак. Ўзига фойдаси тегмаган одамнинг ўзгага ҳам фойдаси тегмайди.

Батафсил

Қуён гўштини ейиш мумкинми?

Савол: Пайғамбаримизнинг чигирткани, идрор (сийдик) сузиш аъзоси бўлган буйракни, қонли бўлган талоқ ва жигарни емаганларидек, яна қуённи емаганлиги айтилади. Булар ҳаром бўлгани учун емаганларми?

Жавоб: Йўқ, буйрак, жигар, талоқ ҳаром эмас, ҳалолдир.

Чигиртка ҳам ҳалолдир. (Бухорий, Муслим, Термизий, Абу Довуд)

Батафсил

Қўшнининг девордан ошган шохдаги мевалари

Савол: Қўшни боғидаги дарахтнинг ҳовлимизга осилиб турган шохларидаги мевалардан ва ерга тўкилганларидан еса жоизми?

Жавоб: Жоиз эмас. Дарахтдан ҳамма ўтадиган кўчага тушган бўлса, ёнғоқ каби чиримайдиганларини эгаси рухсат бергани маълум бўлса, ейиш жоиздир. Гилос каби чирийдиган мева бўлса, эгаси тақиқлагани маълум бўлмагунча олиб ейиш мумкин. Териб уйига олиб кетиш жоиз эмас.

Батафсил

Ҳалол таомнинг аҳамияти

Савол: Ҳозирги болалар нима учун истаганимиздек улғаймаяпти?

Жавоб: Болани ҳалол озиқ-овқат билан парваришлаш керак. Ҳаром овқат болаларга таъсир қилади, боладан дуруст бўлмаган ишлар содир бўлади. Ҳадиси шарифда “Еб-ичадиганларингиз ҳалол, пок бўлсин! Фарзандларингиз шулардан ҳосил бўлади” деб марҳамат қилинган.

Батафсил