Мусулмоннинг 24 соати

Солиҳ мусулмон Аллоҳу таолонинг борлигига, бирлигига ва Пайғамбаримизнинг таблиғ этганларига эътирозсиз иймон келтирган ва чин дилдан қабул қилган кишидир. Ислом динида иймон келтириш керак бўлган шартлар “муъманун биҳ” номи билан ифодаланади. Буларни ақоидда мужтаҳид бўлган имомлар ўз асарларида изоҳлаб, шакллантирган. Бу асарларнинг энг машҳурлари “Фиқҳ-и акбар”, “Ақоид-и Насафий” ва “Амолий”дир. Аҳли суннат эътиқодидаги мусулмонларининг иймон асослари мана шу уч қийматли манба доирасида шаклланган. Саҳобаи киромнинг ҳазрати Пайғамбардан олиб, нақл қилган иймон ва ислом таълимоти, бутун дунёда ақоид, фиқҳ ҳамда ахлоқ асослари орқали аҳли суннат томонидан тамсил этилмоқда.

Мусулмон, Пайғамбаримиз таъкидлаган тўғри эътиқод бўлмиш аҳли суннат ишонишида ҳар бир кунини қуйидагича бошлайди:

Батафсил

Ҳаёт хаёлдан иборат

Жаноза 

“Қандай ҳолатда яшасангиз, шу ҳолатда жон берасиз. Қандай ҳолда ўлсангиз, шу ҳолда ҳашр бўласиз (тириласиз).” (Ҳадиси шариф)

Аллоҳу таоло барчамизга ҳусни хотима (хайрли оқибат) берсин, калимаи шаҳодат келтирган ҳолда кўз юмишни насиб этсин.

Малак-ул мавт тўсатдан келади. Яқин одами тўсатдан вафот этганлар талмовсираб қолади. Оёқ-қўли бўшашиб, баъзи бир ишларга кучи етмай қолса, баъзиларини нотўғри қилади. Оғир изтиробга, ғам-ғуссага ботади. Шу сабабли баъзи нарсаларни билиб олишнинг фойдаси бор.

Батафсил

Табассум қўрида эримайдиган маъдан йўқ

Ҳозир ҳаттоки ёш болалар ҳам стрессли ва асабий. Эридан шикоят қилган аёлларни, аёлидан шикоят қилган эркакларни кўпчилигимиз учратганмиз.

Ота-боболаримизнинг “Қарс икки қўлдан чиқади” деган гапи бор. Бири жим бўлиб, узр сўраса, тортишув чўзилмайди, жанжал каттаймайди. Ҳар икки тараф ҳам “Мен ҳақлиман” деган сайин жанжал тинмайди, тортишув ҳам чўзилаверади. Бундай ҳолатларда одатда айб эркакларда бўлади. Аёлини бошқара олмаган эркак ожиз демакдир.

Батафсил

Ғарбдаги ғайриинсоний турмуш сабаблари

Бугун ғарб мамлакатларида зино, фаҳш жуда кенг ёйилган. Бунинг энг муҳим сабаби эса аёл ва эркакларнинг бир-бирлари билан назоратсиз, меъёрсиз шаклда кўришишларидир. Шунинг дастидан ғарбда зино қилмай умр кечирган бир эркак ёки аёл жуда ҳам кам учрайди.

Эркак-аёлнинг ҳеч қандай андишасиз бирга ўтириши, гаплашиши ва кўришиши орқали “мана аёлларга ҳурмат кўрсатяпмиз, уларнинг ҳақ-ҳуқуқларига риоя қиляпмиз” десалар ҳам, уларни бу хатарга ўзлари дучор қилиб, аслида аёлларни эркаклар қўлида хор қилишмоқда ва савдо матоҳидек фойдаланишмоқда.

Батафсил

Динимизда саломлашишнинг аҳамияти ва ҳукми

Динимизда саломлашишнинг аҳамияти катта. Салом – хавфсизлик, ҳузур, саломатлик, соғлиқ, тинчлик, роҳатлик, яхши натижа, қутулиш каби маъноларни билдиради. Салом бериш бир кишига қилинадиган энг чиройли дуодир. Салом “Мен мусулмонман, мендан сенга зарар келмайди, саломатдасан” ва “саломат бўл, сўнгги нафасингни мусулмон сифатида бер” маъноларига келади.

Салом бериш суннат, алик олиш фарздир. Мусулмонларнинг ёнига келганда, кетаётганда, учрашганда, ажралишганда мутлақо салом бериш керак.

Батафсил

Ўзига фойдаси йўқнинг ўзгага ҳам фойдаси йўқ

Инсон ижтимоий борлиқдир. Яъни ёлғиз ўзи, дўстларсиз яшай олмайди. Шу сабабли одам яхши дўстларга эга бўлиш лозим. Яхши одамлар билан учрашган киши ҳеч қачон пушаймон бўлмайди. Одамнинг бошига келадиган ҳар фалокат, ёмон дўстлар сабаблидир.

Сирни ҳечкимга айтмаслик керак. Ҳар кимнинг сўзига алданиб қолмаслик лозим. Одамларнинг сўзига эмас, ишига қараб баҳо бериш керак. Ўзига ҳам фойдаси бўлмаган кимсадан эҳтиёт бўлиш керак. Ўзига фойдаси тегмаган одамнинг ўзгага ҳам фойдаси тегмайди.

Батафсил

Ўзингизни "яхши одам" деб биласизми?

Бу учун ўзингизни қисқа ҳисоб-китобга тортишингиз керак. Чунки яхши одам аввало бировнинг кўнглини оғритмайди. Сўнгра навбати билан яхши инсон диннинг амр ва тақиқларига амал қилади. Динга хизмат қилади. Кўп ибодат қилса ҳам тавбани тарк этмайди. Атрофидагиларга азият бериш, ташвишга солиш кибрлилик аломатидир. 

Батафсил

Ҳақиқий дўстлар

Машҳур ҳадис олимларидан Воқидий (раҳматуллоҳи алайҳ) ҳазратлари баён қилади:

“Бир гал пулим қолмай анчагина қарзланиб қолдим. Байрам ҳам яқинлашиб қолганди. Аёлим “Бизку йўқчилик ва етишмовчиликка сабр қиламиз. Лекин шу болаларимизнинг ҳоли нима кечади? Улар ҳар куни қўшни болаларни безанган ва чиройли кийимларда кўришади. Бизнинг фарзандларимиз эса, йиртиқ-ямоқ кийимлар кийишган. Ҳеч бўлмаса шуларнинг кийимларига сарфлайдиган пул топсангиз” деб йиғлаб-сиқтади.

Батафсил

Ким эканинг эмас, ким билан бирга эканлигинг муҳим

Иймоннинг шарти олтидир, булар ишонилиши керак бўлган нарсалардир. Бу олти шартга ишондим дейиш билан ҳосил бўлган иймоннинг давомли бўлиши учун бошқа нарсалар ҳам даркор. Масалан, ибодатлар иймондан парча бўлмаса ҳам, фарз эканлигига инониш иймондандир. Бир киши, намознинг фарз эканлигига ишонмаса иймони бўлмайди.

Бундан ташқари иймоннинг тамали ва энг муҳим аломати бўлган, яна бир асосий шарти борки, ҳубб-у филлаҳ ва буғд-у филлаҳдир. Яъни Аллоҳу таолонинг севганларини севиш ва Аллоҳу таолонинг севмаганларини севмасликдир. Чунки ҳадиси шарифда, дунёда бир-бирини севганлар, охиратда ҳам бирга бўлишади деб марҳамат қилинган.

Батафсил

Бир жамиятда яхши раҳбарлар бўлса...

“Сизларни бошқарадиган амирлар хайрли ва яхши бўлса, бойларингиз ҳам сахий бўлса, ишларингизни бир-бирингиз билан маслаҳатлашиб бажараётган бўлсангиз, ер усти сиз учун ер тагидан ҳам хайрлидир.”

Севимли Пайғамбаримиз (алайҳиссалом) Асҳоби киром билан ўтирганларида улардан сўрайдилар: “Мен ҳозир орангиздаман. Барчамиз бирга аср-и саодатда яшамоқдамиз. Рисолат (пайғамбарлик) вазифам ниҳоясига етгач, дунёда бошқа ишим қолмайди, орангиздан кетаман... Мендан кейин сизларга ернинг ости хайрлими ёки ернинг устими?”

Асҳоби киром “Аллоҳ ва Расули яхшироқ билади” деб жавоб беришди.

Батафсил