Аҳли суннат эътиқоди ҳақида

Мусулмон одам аввало аҳли суннат вал жамоат олимлари билдирганидек ишониши лозим. Жаҳаннамнинг абадий азобидан қутулувчилар эътиқоди аҳли суннат бўлган кишилардир.  

“Аҳли суннат” атамаси кўпроқ изофат ҳолида, яъни “Аҳли суннат эътиқоди ёки ақидаси”, “Аҳли суннат мазҳаби”, “Аҳли суннат йўли”, “Аҳли суннат фирқаси”, “Аҳли суннат ва жамоат фирқаси” шаклида ишлатилади.

Энг улуғ олим ва авлиёлардан имоми Раббоний Мужаддид-и Алф-и Соний Аҳмад Форуқий Сарҳандий (қуддиса сирруҳ) айтдики:

Батафсил

Ҳозирги замонда оммавий тус олаётган бидъатлар

Савол: Ҳозирги кунда кўп ишланаётган бидъатлар қайсилар?

Жавоб: Ибодатларга ҳар қандай янгича бир нарса илова қилиш бидъат ва катта гуноҳ бўлади. Динимиз қатъиян нуқсон эмас. Бордию Аллоҳу таоло ва Пайғамбаримиз динда бирон масалани нуқсон қилиб қолдирган бўлсалар, биз улардан ҳам мукаммалроқ қилиб бажара оламиз ёки тамомлай оламиз деб даво қила оламизми? Астағфируллоҳ! Динимиз бенуқсон келган. Мана шуни назарда тутиб фикр қилинадиган бўлса, ибодатга бидъат аралаштириш Аллоҳу таолонинг динида гўёки камчилик топиш, ҳукмларини ёқтирмаслик, динни ўзгартиришга уриниш бўлади.

Батафсил

Аҳли Суннат эътиқодида бўлишнинг белгилари

Аллоҳу таоло, барча мусулмонларнинг Аҳли суннат эътиқодига мувофиқ иймон келтиришларидан розидир. Бу шарафли эътиқодга мансуб бўлишнинг бир неча муҳим шартлари ва аломатлари бўлиб, Аҳли суннат олимлари буни қуйидагича изоҳ этганлар:

1. Иймоннинг олтита шартига, яъни Аллоҳу таолонинг борлиги ва бирлигига, шериги ва ўхшаши йўқлигига; Малакларига; Китобларига; Пайғамбарларига; Охират ҳаётига; Тақдирга, яъни яхши ва ёмон кунларнинг Аллоҳ тарафидан яратилганига ишониш керак. (Булар “Оманту”да билдирилган).

2. Аллоҳу таоло юборган охирги китоб бўлмиш Қуръони каримнинг Аллоҳ каломи (сўзи) эканлигига ишониш керак.

Батафсил

Намозда хато ўқиш

Савол: Намозда хато ўқиш қандай бўлади?

Жавоб: Намозда хато ўқиш тўрт хилда бўлиши мумкин:

1. Ироб хатоси, калималарнинг ҳаракаси ва сукунда бўлиши мумкин. Масалан шадда енгил ўқилади. Мадлар қисқа ўқилади ёки акси бўлади. Масалан Кофирун сурасини ўқиётганда “лакум динукум” ўрнига “лакум диникум” десак намоз бузилмайди. Бунга ироб хатоси дейилади. “А” ҳаракасини “и” ўқиш, “и”ни “а” қилиб ёки “у” қилиб ўқиш намозни бузмайди. Яъни “динукум” ўрнига янглишиб, “диникум” ёки “динакум” деса, намози бузилмайди.

Батафсил

Пешин ва хуфтоннинг сўнгги суннатини тўрт ракъат қилиб ўқиш

Савол: Пешин ва хуфтон намозининг сўнгги суннатини тўрт ракъат қилиб ўқишнинг зарари борми?

Жавоб: Зарари йўқ. Аксинча яхши бўлади. Фарз ва вожиб намозлардан бошқа намозларга нофила намозлар дейилади. Макруҳ вақтлардан бошқа ҳамма вақт нофила намоз ўқиш жоиз.

Батафсил

Намозни қоғозга қараб ўқиш

Савол: Янги мусулмон бўлган киши ҳеч бир сура ва дуо билмайдиган бўлса, буларни ёд олгунича намозини қандай ўқийди? Намозни кеч бошлаганларчи? “Саодати абадия”да бундай дейилибди: “Қуръони каримга ёки қоғозга қараб намоз ўқиш намозни бузади. Имоми Муҳаммад ва Абу Юсуф макруҳ бўлади дедилар. Китобли кофирларга ўхшашни ўйламаса, макруҳ ҳам бўлмайди дедилар.”

Бундай ҳолатларда имоми Муҳаммад билан имоми Абу Юсуфнинг қавлига эргашиб, Фотиҳа, сура ва дуоларни қоғозга ёзиб, қаршисига осиб қўйиб, шундан ўқиса жоизми?

Жавоб: Ҳа, сура ва дуоларни ёд олгунича бу қавлга эргашиш жоиз бўлади. “Саодати абадия”даги бу ифода “Дурр-ул мухтор” ва унинг шарҳи бўлган “Радд-ул мухтор” китобидан олинган. Шу ерда батафсил маълумот берилган.

Батафсил