Нафснинг душманлиги

Савол: Нафснинг ҳар бир истаги киши зарарига дейилади. Нафснинг энг катта душманлиги қайси жиҳатдан бўлади?

Жавоб: Нафснинг мақсади инсонни кофир қилишдир. Нафс инсонни кўпроқ мол-мулкка ва шон-шуҳратга берилишга мажбурлайди. Мол ва шуҳратга берилиб кетишнинг манбаи нафсдир. Нафс кўпинча мана шу йўллар орқали инсонни ҳалокатга судрашга ҳаракат қилади. Кўп мол ва шуҳрат эгаси бўлиш ҳамма вақт ҳам ёмонликдан дарак бермайди. Динга ва мусулмонларга хизмат қила олиш мақсадида кўп мол-мулкка эга бўлиш албатта яхши.

Батафсил

Гипноз нима?

Кишидаги идрок этиш ҳолатининг бошқа бир шахс тарафидан турли таъсир йўллари билан ўзгартириши натижасида вужудга келган махсус уйқу ҳолига гипноз ёки гипнотизм дейилади.

Гипноз ҳодисасини очиқлаб берадиган теория ҳали ҳам йўқ. Теориялардан бири кўра гипноз бу – бир уйқу туридир. Рус физиологи Иван Павлов гипнозни уйқуга кетишдан бироз аввал пайдо бўладиган рефлексларнинг шу вақтда ҳосил бўладиган бир ўтувчи ҳолат деб таърифлаган.

Батафсил

Туш кўриш

Савол: Туш кўриш ниманинг аломати?

Жавоб: Тушда турли ҳикматлар бор. Ким учун суюнчи, ким учундир эса огоҳлантириш. Қуръони каримда туш ва таъбири билан алоқадор билим бор. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:

“Гўзал туш суюнчидир.” (Ибн Жарир)

“Солиҳ туш Раҳмоний, аралаш туш шайтонийдир.” (Бухорий)

Батафсил

Суннатни тарк этиш гуноҳми?

Савол: Суннатларни ўқиётганда қазога ҳам ният қилса, суннат ҳам ўқилган бўлади, суннатлар тарк этилган бўлмайди. Суннатни умуман ўқимаса гуноҳ бўлмайдими?

Жавоб: Бу борада дин китобларимизда нақл этилганларни билдирамиз:

1. Ибни Ҳумом айтади: «Суннатларни ўқимаслик савобларга ва юксак даражаларга эриша олмасликка сабаб бўлади.» (Жавҳара, Дурр-ул мунтақо, Радд-ул мухтор, Тахтавий)

2. «Муаккад ва ғайри муаккад суннатларни тарк этиш гуноҳ эмас. Буларни тарк этган киши савобларга ва юксак даражаларга қовуша олмайди ҳамда озорланади.» (Халабий-и сағир)

Батафсил

Фарз ва нофила

Савол: “Қарздор бўлган киши қарзини тўласа кўпроқ хурсанд бўламизми ёки совға берсами? Албатта совға берса кўпроқ қувонамиз. Чунки қарзини тўлашга шундоқ ҳам мажбур. Шунингдек Аллоҳ ҳам фарзни бажарганларни эмас, нофила ибодатларни бажарганларни кўпроқ севади. Фарзлар қарздир, лекин нофила ортиқча ибодат бўлгани учун булар муҳимроқ” деб айтувчилар учраб қолади. Бу сўзлари тўғрими?

Жавоб: Келтирган қиёси нотўғри. Бизнинг қувониб-қайғуришимиз динда далил бўлмайди. Одам порага ҳам, қиморда ютганига ҳам қувониши мумкин. Қарз берган киши қарздоридан оладиган совғасига қувониши мумкин.

Батафсил

Намозда аврат жойи очилиб қолиши

Савол: Намозда аврат жойининг бехосдан очилиб қолиши билан ўзимиз атайлаб очишимизнинг фарқи борми?

Жавоб: Ҳа, фарқ қилади. Ўзимиз атайлаб очадиган бўлсак, намоз бузилади. Бехосдан очилиб қолганида бир рукнчалик вақт ўтмагунча намоз бузилмайди. Масалан, аёл киши сочларини атайлаб очадиган бўлса, намози шу заҳоти бузилади. Бехосдан очилиб қолса, бир рукн вақт ўтмагунча бузилмайди.

Батафсил