15. Мушриклар Қуръони карим олдида ожиз қолдилар

Агар Қуръон тушадиган бўлса нега обрўли, бадавлат бирига тушмади? Валид бин Муғира “Мен Қурайшнинг кўзга кўринганларидан эмасманми? Майли Қуръон менга келмади, ҳеч бўлмаса Умаййа бин Халафга келмайдими?” дейди. Абу Жаҳл Жаноби Пайғамбаримизнинг “Аллоҳим, икки Умардан бири билан динни қувватлантиргин” деб дуо қилган икки кишидан бири эди. Ўғли Икрима, биродарларидан Салама ва Хорис (родиаллоҳу анҳум) мусулмон бўлиб, катта хизматлар қилади.

- - Сарваримиз изларидан - 15

Батафсил

14. Қутлуғ даъват ва қўпол инкор

Биз Маҳзум ўғиллари Абди Маноф ўғиллари билан ҳамиша пойгада бошма-бош кетаётган икки отдай эдик, бирданига улар “Биздан Расул чиқди!” дедилар. Энди бунга тенг келадиган жавоб тополмасдик. Ё қабул қилишимиз керак, ё инкор! Аслида Муҳаммаднинг айтаётганлари тўғри, лекин мусулмон бўлсам, маккалик аёллар орқамдан кулмайдими? Айниқса “Алпқомат Амр ҳам Абдулмутталибнинг етимига бўйин эгибди-да” дейишса борми, бунга асло тоқат қилолмайман.

- - Сарваримиз изларидан - - 14

М. Саид АРВОС қаламидан

Батафсил

13. Нур тоғи, нурли ғор

Ҳаж ва умра сафарига борганлар куннинг хоҳлаган палласида тоққа чиқадилар. Айниқса кун ботаётганда манзара жуда чиройли тус олиб, майин шабада эсади. Шом ва хуфтон вақтларида атрофдан элас-элас азон овозлари эшитилади. Илк ваҳий тушган ғор унчалик катта эмас. Ичи намозга тура оладиган даражада баланд ва сажда қила оладиган даражада кенг. Бошқача айтганда оёқда тик тура оладиган ва ёта оладиган катталикдаги ғор.

--- Сарваримиз изларидан --- 13

М. Саид АРВОС қаламидан

Хиро (араблар унга Жабал-и Нур дейишади) Каъба-и муаззаманинг 5 км шимоли-шарқида жойлашган тик бир тоғдир. Баландлиги 621 метр. Макка-и мукарраманинг денгиз сатҳига нисбатан баландлиги ҳисобга олганда ушбу тоғ унчалик ҳам баланд ҳисобланмайди. Тоғнинг бир томони бағоят тик, иккинчи томони эса, нисбатан қияроқ. Узоқдан қараганлар уни худди рукуга эгилган инсон шаклига ўхшатишади. Авваллари тоққа чиқиш қийин эди, оёқ остидаги тошлар думалаб, йиқилиб яраланганлар бўларди.

Ҳозирда ғорга олиб чиқувчи деярли йўл деса ҳам бўладиган цемент ва тошдан номига зиналар солиниб, омонат тутқичлар ўрнатилган ҳали тугалланмаган зинапоянинг борлиги дилни қувонтади. Лекин бу хайрли ишга давлат унчалик хайрихоҳ эмас, ишни асосан Ҳиндистон, Бангладеш ва Афғонистондан келган фуқаролар қилишмоқда. Улар қўлларидан келганича пастдан қум, цемент, сув орқалаб чиқишиб, бир кунда битта ё иккита зина ясашмоқда. Бу ерга келиб-кетаётган- (аксарият турк зиёратчи)лар ушбу хайрли ишга бир-икки чақа ташлаб ўтиш орқали, ўз ҳиссаларини қўшмоқда.

Батафсил

12. Хадижат-ул-Кубро

Жаброил алайҳиссалом бир келишида Расулуллоҳга таҳорат олишни кўрсатди ва бирга икки ракат намоз ўқидилар. Расулуллоҳ ўшанда жуда хурсанд ҳолда уйга қайтдилар. Ҳазрати Хадижа волидамизнинг қўлларидан тутиб, сувнинг олдига олиб бордилар. Аввал таҳорат олишни, сўнгра намоз ўқишни ўргатдилар. “Аллоҳга аҳд бўлсинки, Аллоҳ менга Хадижадан ҳам яхшироқ инсонни насиб этмаган. Ҳамма мени инкор қилганида, у имон келтирди. Ҳамма мени ёлғончига чиқарганида, у тўғрисўзлигимни тасдиқ қилди. Одамлар мени тарк қилиб, ташлаб қўйганларида, у мол-мулки билан ёрдамга шошилди. Аллоҳ ундан менга авлод насиб қилди.” (Ҳадиси шариф)

- Сарваримиз изларидан - 12

М. Саид АРВОС қаламидан

Майсара Бусра сафаридан қайтганидан кейин Ҳабибуллоҳни гўзал хотиралар билан ёдга олади. Ҳазрати Хадижа Майсарани қулликдан озод қилиб, аёлини ҳам ҳур ҳолида унга топширади. Уларга кўп мол-мулк ва олтин беради.

Хизматкорининг гапириб берганлари кўрган тушига мос эди, қувончи ичига сиғмайди. Тасаввур қилинг... Афзали мавжудотга, Набийлар султонига рафиқа бўлиш...

Батафсил

11. Жоним Каъбам борсам сенга, юзу кўзим сурсам сенга...

Ташланган қуръа бўйича Абду Маноф ва Зуҳраўғиллари Каъбанинг олд ва эшик тарафини, Абуддор, Асад ва Адий ўғиллари Хатим ва Хижр тарафини, Жуман ва Амир ўғиллари Яман тарафи ва Ҳажар-ул-асвад бурчагини қуришлари керак эди. Девор кўтарилиб Ҳажар-ул-асвад ҳизосига келганида келишмовчилик чиқди. Ҳар бир қабила нурли тошни ўрнига қўйишга ўзларини ҳақли деб билдилар. Шунчаликка борадиларки, Абуддор ўғиллари қон тўла идиш келтириб, унга қўлларини ботирадилар.

 -- Сарваримиз изларидан -- 11

М. Саид АРВОС қаламидан

Одам алайҳиссалом билан Ҳавво волидамиз Маккага борганида Ҳақ таоло Байти маъмурни юборади. Бу байт охир-оқибат самога олиб чиқиб кетилади. Одам алайҳиссалом фаришталар билан бирга Байти шарифни қура бошлайди. Албатта Байти маъмур каби жавоҳирдан эмас, қул меҳнати, тош-тупроқдан эди.

Бир ривоятга кўра, Шит алайҳиссалом ҳам Каъбаи шарифни янгидан қуради.

Каъба Нуҳ алайҳиссалом замонидаги тўфон туфайли йўқолади. Ҳазрати Иброҳим ва ўғли ҳазрати Исмоил ўрнини топиб, янгидан қурадилар. Ортидан Амалика тоифаси, кетидан Журҳумийлар... Ва шу тариқа қурайшликларга навбат келади. Бугун сизларга шу ҳақда баён қиламиз.

Батафсил

10. Яна бир Бусра сафари

Ҳазрати Ҳадижа Шомга юборадиган карвонининг тайёргарлигини кўраётганда Атика амма келиб, жияни Муҳаммаддан сўз очади. “Шомга карвон юбораётганинг ҳақида эшитдик. Агар бу ишни Унга топширсанг сендан миннатдор бўлар эдик.” Роҳиб Настура одоб билан ҳузурига келиб “Исо алайҳиссаломга Инжилни юборган Аллоҳ ҳаққи учун айтаманки, сен сўнгги пайғамбарсан. Қани энди сенга ваҳий тушадиган кунларга етсам-у, хизматингда бўлсам” деди.

- - Сарваримиз изларидан - 10

М. Саид АРВОС қаламидан

Ҳувайлид қизи Ҳадижа (родиаллоҳу анҳа) Макканинг аслзода оилаларидан бирига мансуб эди. Насаби ҳазрати Қусайда алайҳиссалоту вассалом Жанобимиз билан бирлашади. Бундан аввал икки марта турмушга чиққанди. Атик бин Азиздан бир қизи, Абу Хола Ҳинд бин Зурора ат-Тамимийдан бир ўғли бор эди.

Кучли, ишбилармон, доно аёл эди. Карвончиликдек қийин ишнинг уддасидан чиқарди. Қулларига, хизматидагиларга шафқат билан муносабатда бўлар, фикрларини сўрар, қўллаб-қувватларди. Хизматчилари ҳам шу сабабдан унга содиқ эдилар.

Қурайшликлар бу марҳаматли аёлни “пок” маъносига келадиган “Тоҳира” ва буюк маъносини берадиган “Кубро” номи билан атардилар.

Батафсил

9. Исми гўзал Муҳаммад Абу Толибнинг уйида...

Маълумки, Пайғамбаримиз туғилмасидан аввал отасини, 6 ёшида эса фидокор онасини йўқотади. Уни аввал бобоси Абдулмутталиб, сўнгра амакиси Абу Толиб ва унинг аёли Фотима бинти Асад ўз қарамоғига оладилар... Эй онажон! Аллоҳ сизни раҳматига олсин! Ўзингиз оч қолиб, мени тўйдирардингиз. Ўзингиз киймай, мени кийинтирардингиз. Гўзал неъматларни аввало менга илинардингиз. Буларни фақат Аллоҳ розилиги учун қилардингиз.

 -- Сарваримиз изларидан - 9

М. Саид АРВОС қаламидан

 Ҳазрати Абдулмутталибнинг неваралари кўп эди, лекин Абдуллоҳнинг ёдгори бўлмиш неварасиниг ўрни бошқа эди. Уни ҳаммасидан ўзгача кўрар, бир гапини икки қилмасди. Вафотидан олдин ўғил-қизларини йиғиб “Муҳаммадни қайси бирингизга омонат қолдирсам экан?”- деди. Тўнғич ўғли Абу Лаҳабнинг бойлиги кўп, лекин марҳаматдан унчалик насиби йўқ. Шояд бу гавҳардек неварасини унга топширса, зариф етимга қўпол муомала қилишидан қўрқади. Яна битта ўғли Абу Толиб эса фақир, лекин шафқат-марҳаматда ҳаммадан илгарида. Биродари Абдуллоҳнинг ўғлини қарамоғига олишга ўзи ҳам жону-дилидан рози. Абдулмутталиб неварасининг ҳам фикрини билмоқчи бўлади, аммо бунга ҳожат қолмайди. Исми гўзал Муҳаммад уйқудан энди турганди. Ҳали уйқуси очилмаган ҳолда уйга йиғилиб ўтирган амакилари ва аммаларига ҳайратланиб қарайди. Сўнгра бориб амакиси Абу Толибнинг қучоғига ўтириб, бўйнидан қучоқлайди. Масала ҳал бўлганди, айтиладиган бошқа гап қолмаганди.

Батафсил

8. Ҳалима-и Саъдия

Қурайш зодагонлари янги туғилган гўдакларини сут оналарига берардилар. Гўдаклар асосан ҳавоси мулойим, суви ширин, чиройли яйловлардаги оналарга берилиб, уларнинг қўлларида бироз вақт ўсиб, тарбияланарди. Шу сабабдан вужудлари бақувват, терилари силлиқ бўларди. Бу қабилалар жасоратлари, сахийликлари ва араб тилида чиройли гапиришлари билан машҳур эди. Сут фарзандлари ҳам улардан мардликни, сахийликни, фосиҳ ва болиғ гаплашашни ўрганардилар.

 - - Сарваримиз изларидан - 8

М. Саид АРВОС қаламидан

Ҳазрати Ҳалима баён қилади: Қабиламдан бир гуруҳ аёллар билан сут оналикка бола олиб келиш учун Маккага қараб йўлга чиқдик. Эрим Хорис ҳам ёнимда эди. Бир заиф эшагимиз ва елинлари қуриган туямиз бор эди. Аслида менинг ҳам сутим оз эди. Ўғлим Абдуллоҳ (Дамра) тўймасдан кечалари йиғлаб чиқарди. Эшагимиз секин юрганидан Маккага кеч келдик. Биз келганимизда барча бадавлат оилаларнинг фарзандлари бошқа сут оналари тарафидан олиб қўйилганди. Абдулмутталиб эса неварасини эмизадиган сут она тополмаганди, чунки етим гўдакларни олиш фойдали эмасди. Улар учун яхши ҳақ ололмасдилар.

Менга ҳам таклиф қилди. Эрим билан маслаҳатлашдим. У “Менга қолса, қуруқ қайтмайлик. Балки бу гўдак ҳурматига Аллоҳу таоло бизга баракат берар” деди. Абдулмутталибга “Бўпти, мен оламан” дедим. У жуда қувониб кетди.

Батафсил

7. Ҳали сенмисан Каъбага ҳужум қиладиган?

Яман подшоси Абраҳа Абдулмутталибга “Менинг сен ҳақингда тасаввурим бошқача эди. Мен аждодинг маъбади (ибодатхонаси)ни бузишга келсам-у, сен ўз туяларингнинг ғамида юрибсан. Бу иш сенга ярашадими?” дейди. Ҳазрати Абдулмутталиб “Мен ўзимга тегишли мулкимни сўраяпман. Каъбанинг эса ўз соҳиби бор, шубҳасиз, У ўз байтини ҳимоялайди. Сени огоҳлантириб қўяй, кейин пушаймон бўладиган ишлар қилма!” деб жавоб берди.

- - Сарваримиз изларидан - 7

М. Саид АРВОС қаламидан

 Абраҳа Ашрам аслан Яман тахтини ҳийла билан қўлган киритган бир ҳабашли эди. Узоқ йиллар ўлкани усталик билан бошқариб, хазинаси ортади, аскари кучаяди, кибрга берилади ва ҳаддан ошади!

Арабларнинг Каъбага дарёдек оқиб келишларига ҳасад қилиб “Каъбадан ҳам ҳашаматли, ундан ҳам чиройли шундай бир маъбад қурдирайки ҳамма шу ерга келадиган бўлсин” дейди.

Батафсил

6. Тургин, Замзам кўзини очгин!

Бу шундай сувки, асло тўхтамайди. Чанқаганларнинг чанқоғини босади, очларни тўйдиради, хасталарга шифо бўлади. Каъба яқинига ола қанотли қарға қўниб, ерни чўқилайди. Шу ерда чумоли инини кўрасан. Булоқ шунинг тагида.

Бани Зуҳра қабиласининг бошчиси Ваҳб бин Абди Манофнинг қизи Оминанинг зарофати, ахлоқи, шафқати шу даража мукаммалки, халқ орасида “Қурайш саййидаси” деган номга эга эди... Ҳануз 14 ёшда бўлишига қарамай комила ва донодир.

 - - Сарваримиз изларидан - 6

М. Саид АРВОС қаламидан

 Қудуқдан, жўмракдан, бидондан...

Султон Абдулҳамид хон I-чи, замзам қудуғи оғзига уни худди билагузукдек қамраб турадиган жуда санъаткорона ишланган тош бир ҳалқа, унинг узарига безатилган панжара, уни устига эса жуда зарифгина бир хона барпо қилдирган эди. У пайтларда замзам суви қудуқдан худди биздагидек челак ташлаб тортиб чиқариларди. Ҳозир эса, мўминларга жўмраклардан ва хусусий бидонлар орқали улашилмоқда.

Абдулмутталиб иссиқ ёз кунларидан бирида Каъбага қўшни қурилган хонасида истироҳатга чекилган эди. Тушида “Тур ўрнингдан, Тоййибани қазгин!” дейилади.

Батафсил