Ҳар сафар янги йил яқинлашганда бу масала яна кун тартибига чиқади. “Чумчуқ ғозюриш қиламан деб, чатаноғи йиртилибди” дейишади. Бировларни тақлид қилиш ёмонми? Тақлид қилишнинг рухсат берилган ва берилмаган турлари қайсилар?
Муҳтарам пайғамбаримиз нубувватларидан олдин ўзларидан аввал ўтган пайғамбарлар хабар берган ибодатлардан баъзиларини адо этардилар. Ҳаж қилиб, қурбонлик сўйиб, намоз ўқирдилар.
Савол: Янги йил ва Исо Масиҳ таваллуди (Рождество) ҳақида маълумот берасизми? Янги йилни нишонлаш жоизми?
Жавоб: Янги йил билан рождество бир-биридан тубдан фарқ қилади. Лекин янги йил рождество байрамининг давоми ҳисобланиши мумкин бўлганидан янги йил кечаси улардек ўйин-кулгу қилиш, уйини арча билан безаш, курка пишириб ейиш жоиз эмас. Чунки ғайримуслимларнинг байрамларида уларга ўхшаб нишонлаш, уларни тақлид қилиш бўлади.
Тўрт қийматли ойдан бири. Бир ояти каримада маолан “Аллоҳ кўкларни ва ерни яратган кундан бери ойларнинг сони ўн иккитадир. Улардан тўрттаси ҳаром (ҳурматли) бўлган ойлардир” деб буюрилган. (Тавба, 36)
Расулуллоҳ жанобимиз Ражаб ойига катта эътибор қаратар ва “Ё Рабби, Ражаб ва Шаъбон ойларини бизларга муборак қил ва бизни Рамазонга етиштир” деб дуо қилардилар.
Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:
“Ҳаром ойлар Ражаб, Зилқада, Зилҳижжа ва Муҳаррамдир.” (Ибн Жарир)
Савол: Ота ва устоз расмларини деворга осишга бўладими?
Жавоб: Яхши эмас. Уч зарари бор:
Биринчиси, инсон ва ҳайвон расмини белдан юқорига осиш ҳаром. Ўсимлик ва жонсиз нарсаларнинг расмини осишнинг зарари йўқ.
Иккинчиси, жонзот расми бўлган хонага раҳмат фаришталари кирмайди. Расмли газета бўлса ҳам кирмайди. Газетани ўқиб бўлгандан кейин усти ёпиқ бўлган жойга қўйиш керак. Фотосуратларнинг барчаси альбомда сақланиши лозим. Расмлар берк жойда бўлса раҳмат фаришталари киради.
Савол: Пайғамбарларнинг, авлиёнинг ёки кофирларнинг ёхуд ҳайвонларнинг расмларини чизиш ҳаромми?
Жавоб: Хоҳ ҳурмат кўрсатиш учун, хоҳ ҳақорат қилиш учун бўлса ҳам, хоҳ кичик, хоҳ катта бўлсин, хоҳ инсон, хоҳ ҳайвон расми бўлсин, жонли расм чизиш ва ҳайкал ясаш ҳаромдир, катта гуноҳ бўлади. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:
“Жонли расм чизганга қиёматда “Чизган расмингга жон бер” дея азоб берилади.” (Муслим)
Савол: Узук тақиш хусусида динимизнинг ҳукми қандай?
Жавоб: Эркакларнинг олтин узук тақишлари тўрт мазҳабда ҳам жоиз эмас. Олтин ва кумуш безак сифатида фақат аёлларга ҳалолдир. Лекин буларни маҳрам бўлмаган эркакларга кўрсатишлари ҳаром бўлади.
«Олтин ва кумушни безак сифатида тақиш эркакларга ҳаром. Тош, бронза, гуруч, платина, мис ва бошқа моддалардан зийнат сифатида узук тақишлари аёлларга ҳам ҳаромдир. Олтин ялатилган кумуш узук ва кумуш қопланган олтин узук тақишлари жоиз. Узук тақмаслик янада яхшироқ. Байрамларда ҳамманинг узук тақиши мустаҳабдир. Кўз-кўз қилиш, мақтаниш учун тақиш эса ҳаром.» (Радд-ул мухтор)
