Ота-онанинг гапига кирмай турмуш қуриш

Савол: Бир қизнинг солиҳ ота-онасининг гапига кирмай, севган кишиси билан турмуш қуриши жоизми? Ота-онанинг фарзанди устида қандай ҳақлари бор?

Жавоб: Имом Насафий ҳазратлари билдиради: Ота-онанинг фарзандлари устида саксон ҳақи бор. Ҳадиси шарифда “Ота-онасини динга мос хизматлари билан рози қилган, Аллоҳу таолони рози қилган бўлади. Уларни ғазаблантирган, Аллоҳу таолони ғазаблантирган бўлади” деб марҳамат қилинди. (Ибн Нажжор)

Ҳасан Басрий ҳазратлари Каъбани тавоф этаётганида елкасига бир юк ортиб олган бирини кўриб деди:

- Нимага юк кўтариб олиб, тавоф этяпсан?

Батафсил

Қайнота ва қайнона

Савол: Қайнота ва қайнонага “ота-она” дейиш жоизми?

Жавоб: Қайнота-қайнонага “ота-она” дейиш ақлга тўғри келмайдигандек туюлса ҳам, аждодларимиз уларга ҳурмат маъносида “ота-она” деганлар.

Бақара сурасининг 133-ояти каримасида Яқуб алайҳиссаломга “Отанг Иброҳим, Исмоил ва Исҳоқ” деб буюрилган. Маълумки, Яқуб алайҳиссалом Исҳоқ алайҳиссаломнинг ўғли. Исмоил алайҳиссалом амакиси, Иброҳим алайҳиссалом эса бобосидир.

Иброҳим алайҳиссаломнинг отаси Торуҳ бўлгани ҳолда амакиси ва ўгай отаси Азар учун Қуръони каримда “Иброҳимнинг отаси” ифодаси келган. (Анъам, 74)

Батафсил

Аёл-эркак ва она

Савол: Оят ва ҳадисларда она ҳақининг аҳамияти катта эканлиги, шу жиҳатдан аёлнинг эркакдан устун эканлиги айтилади. Устунлигининг жинси билан алоқаси борми?

Жавоб: Динимизда ирқ, ранг ва жинс устунлиги йўқ. Устунлик тақвога, Аллоҳ олдидаги даражасига кўрадир. Мусулмон бўлган ҳабаш аёл, мусулмон бўлмаган оқ рангли бир қиролдан устундир. Ҳатто қиёслаб ҳам бўлмайди. Бири абадий Жаннатлик, наригиси эса абадий Жаҳаннамликдир.

Она ҳақи аҳамиятлидир. Онага ҳурмат ва хизмат отадан аввал келади. Бири савол берди:

- Ё Расулуллоҳ, инсонлар орасида яхшилик қилишимга энг лойиқ бўлган ким?

Батафсил

Ким сунний, ким муътазила?

Аждодларимиз Хоразмшоҳлар, Салжуқийлар,Темурийлар, Бобурийлар ва Усмонийлар фақат аҳли суннат эътиқодини тамсил этишарди. Шу боис ушбу давлатлар ҳукмрон бўлган юз йиллар мобайнида, айниқса ақоид ва фиқҳда ушбу ҳақ эътиқод оламга ҳоким бўлди. Чунки бу эътиқод асослари мужтаҳидларга таянарди. Мужтаҳид олимлар Асҳоби киромдан тўғридан қабул қилиб олган Исломни, асосан Қуръони карим ва ҳадиси шарифларни турли нотўғри таъвилу талқин ва фалсафа тажовузидан ҳимоялаб, аҳли суннат вал жамоат номи билан муҳофаза остига олган эдилар. Таркибидаги илмлар эътиборида ушбу диннинг асос ва меъёрлари аниқланди. Мужтаҳид бўлмаган олимлар ҳам ушбу меъёрлар доирасида илм ва таълим фаолиятларини юритдилар. Шу тариқа мусулмонларнинг иймон, ибодат ва бошқа жиҳатлардан бирлик ва ҳамжиҳатлиги таъминланди.

Батафсил

2021 (ҳижрий 1442/1443) йилги қийматли кунлар ва кечалар

2021 (ҳижрий 1442/1443) йилги қийматли кунлар ва кечалар

Батафсил

Тиловат саждаси

Савол: Сажда оятлари қайси сураларда?

Жавоб: Қуйидаги сураларда. Ёнида оят рақамлари ҳам кўрсатилган:

Аъроф, 206;

Рад, 15

Наҳл, 49

Исро, 107

Марям, 58

Ҳаж, 18

Фурқон, 60

Батафсил