Рамазонда ошкора еб-ичиш

Савол: “Аллоҳнинг билганини бандасидан яшираманми” деб Рамазонда кўча-кўйда еб-ичиб юраверадиганлар кўп учрайди. Бу гуноҳ эмасми?

Жавоб: Гуноҳ ишни очиқ-ошкора ҳам, яширинча ҳам қилиш жоиз эмас. Лекин нафсига, шайтонга алданиб гуноҳга қўл уриб қўйган одам шу гуноҳини яшириш керак. Гуноҳни яшириш бир неча жиҳатдан фойдалидир:

1. Агар гуноҳларимиз ошкора бўлмаса севинишимиз керак. Жаноби Ҳақ “Гуноҳларингни яширинглар” деб буюрган. Пайғамбаримиз эса, (саллаллоҳу алайҳи васаллам) “Инсон гуноҳини бу дунёда яширса, Аллоҳ ҳам унинг бу гуноҳини қиёматда қулларидан яширади” деб марҳамат қилганлар. (Муслим)

Батафсил

Ҳаром ишга қўл уриш рўзани бузадими?

Савол: Рўзадор вақтда бирон гуноҳ иш қилиб қўйиш, ғийбат қилиш рўзани бузадими?

Жавоб: Рўзани бузмайди, лекин рўзадор пайтда гуноҳлардан қаттиқ тийилиш керак. Ҳадиси шарифда: “Ғийбат қилиш, сўз ташиш, ёлғондан қасам ичиш, номаҳрамга шаҳват билан қараш рўзани бузади” деб марҳамат қилинди. (Дайламий)

 

Батафсил

Гуноҳкорнинг рўзаси

Савол: Баъзилар “Намоз ўқимайдиган, ичкилик ичадиган, очиқ-сочиқ юрадиган ёки бошқа гуноҳ қиладиганлар рўза тутиб овора бўлишмасин” деб насиҳат қилишади. Бу гап тўғрими?

Жавоб: Йўқ, бунақа гап динимизга хилоф. Бир неча гуноҳ иш қиладиган одамнинг бошқа гуноҳларни ҳам қилиши шарт эмас. Ҳам рўза тутиб, ҳам гуноҳ иш қилувчи кимса рўза тутишдан ҳосил бўладиган савобга қовуша олмайди. Лекин охиратда "нимага рўза тутмадинг?" деб ҳисобга тортилмайди.

Батафсил

Қазо намозни ўқиш керак эмасми?

Савол: Ибни Таймия ва унинг издоши салафийлар: “Вақтида ўқилмаган намозларнинг қазосини ўқиш керак эмас, тавба қилиш кифоя” дейди. Намозларнинг қазосини ўқиш керак эмасми?

Жавоб: Ҳа, Ибни Таймия “Узрли ёки узрсиз тарк этилган намозларнинг қазосини ўқиш керак эмас” деган. (Мажму-ул фатаво, 12/106)

Ибни Таймиянинг сўзи динда далил эмас. Шундоқ ҳам кўплаб нотўғри ақидаси учун ислом маҳкамалари уни ҳибсга маҳкум этганди. “Вақтида ўқилмаган намозларни қазо этиш керак эмас” дегани динни бузиш бўлади. Ундай бўладиган бўлса, инсон биронта намоз ўқимайди, закот бермайди, ҳажга бормайди, рўза тутмайди, охирида эса “Тавба қилсам бўлди экан” дейди.

Батафсил

Қазоси бор кишининг суннат ўқиши

Савол: Бир мулла “Қазоси бор киши вақтнинг суннатлари билан бирга ишроқ, духа, аввобин, таҳажжуд, субҳа, таҳиятул масжид каби нофила намозларни ҳам асло ташлаб қўймайди. Нариги уч мазҳабда қазоси бор кишининг суннат ва нофилаларни ўқиши ҳаром бўлса ҳам, Ҳанафий мазҳабида ушбу нофила намозларни албатта ўқиши лозим. Устозларимиз бу намозларни вақтида ўқимай одобсизлик қилган кимса буни тузатаман деб бу сафар суннатларни ва нофилаларни ўқимасдан бошқа бир хатога йўл қўйиши асло дуруст эмас дедилар” деяпти. Шунчалик ҳам жоҳиллик бўладими? Фарз билан суннат ёки нофилани тенглаштириб бўладими? Ҳатто нофила фарздан устун тутиладими? Бир инсон умрида ишроқ, духа каби нофила намозларни ўқимаса, охиратда сўроққа тортиладими? Лекин бир вақт фарз намозини ўқимаса, катта гуноҳга кирмайдими? Нофилалардан аввал фарз қазосини ўташга, яъни фарзни ўқишга одобсизлик дегани нимаси? Фарзни ўқимаслик ҳаромми ёки одобсизликми? Фарзга бундай енгил қараш куфр бўлмайдими?

Жавоб: Бу муаллиф ҳақиқатан қип-қизил жоҳил экан. Фарзни тарк этишга одобсизлик дейиш хоинлик бўлмаса, жоҳилликнинг, аҳмоқликнинг ўзгинаси. Одобсизлик гуноҳ эмас. “Жомиул фатаво” китобида «Душман қаршисида бир фарз намозни ўқиш имкони бўлиб туриб, уни тарк этишнинг жазоси 700 катта гуноҳга тенг» деб айтилган. Шунчалик катта гуноҳга қайси мусулмон одобсизлик деб айта олади?

Батафсил

Фарздан қазоси бор бўлса

Савол: Закотдан қарзи туриб садақа бериш, Рамазон рўзасидан қарзи бўлиб нофила рўза тутиш ва фарздан қазоси бўлиб нофила ўқиш жоизми?

Жавоб: Жоиз эмас. Чунки фарзнинг аҳамияти катта. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:

“Энг фазилатли жиҳод фарзларни адо этишдир.” (И.Аҳмад)

“Ҳамма нофила билан машғул бўлганида сиз фарзларни бажаришга ҳаракат қилинг!” (Мифтоҳ-ун-нажот)

“Банда фарзни бажариш билан Аллоҳга яқинлашганидек бошқа ҳеч нарса билан яқинлаша олмайди.” (Байҳақий)

 

Батафсил