Намоздан кейинги дуо ва тасбиҳ

Савол: Намоз ўқиб бўлгандан кейин нималар қилинади?

Жавоб: Ёлғиз ёки имом билан ўқиган киши салом бергандан кейин (Аллоҳумма антассалому ва минкас-салому таборакта ё зал-жалоли вал-икром) дейди. Ундан кейин 3 марта (Астағфируллоҳал азим аллази ла илоҳа илла ҳув алҳаййалқаййума ва атубу илайҳ) дейди. Бунга истиғфор дуоси дейилади.

Сўнгра Оятал-курси ўқиб, 33 марта (Субҳоналлоҳ), 33 марта (Алҳамдулиллоҳ) ва 33 марта (Aллоҳу акбар) деб айтади. Бир марта (Ла илоҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу ла шарика лаҳ лаҳул-мулку ва лаҳул-ҳамду ва ҳува ало кулли шайин қодир) ўқийди. Буларнинг орасига бошқа дуоларни аралаштириш бидъат бўлади.

Батафсил

Ёлғиз ўқийдиган эр кишининг намози

Масалан, бомдод суннатининг ўқилиши

1. Аввало қиблага қараб турилади. Оёқ ораси бир-биридан тўрт бармоқ энида бўлиб, параллел тутилади. Қўлнинг бош бармоғи қулоқ юмшоғига текказилиб, ҳовуч ичи қиблага қаратилади. Бармоқ оралари озмунча очиқ тутилади.

«Аллоҳ ризоси учун Қиблага ўгирилдим ва бугунги Бомдод намозининг суннатини ўқишга ният қилдим»-деб кўнгилдан ўтказилгач, “Аллоҳу акбар” деб, қўллар киндик узра, ўнг қўлни чап қўл устига қўйиш билан боғланади.

Батафсил

Ёлғиз ўқийдиган аёл кишининг намози

Масалан, бомдод суннатининг ўқилиши
   

Батафсил

Ишчиларнинг ҳолати

Савол: Бошлиғимиз “Ҳийла ишлатмасанг, ишдан бўшайсан” деди. Ҳийла ишлатишим жоизми?

Жавоб: Ҳийла ишлатиш жоиз эмас.

Савол: Тўлов эвазига чой бераман. Меҳмонимга чойни текинга беришим мумкинми?

Жавоб: Бошлиғингиз рухсат берган бўлса, жоиз.

Батафсил

Ҳайвонлар тижорати

Савол: Моллюскаларни тутиш, олиб-сотиш жоизми?

Жавоб: Моллюскаларнинг икки тури бўлади. Қуруқликда ва денгизда яшайдигани бор. Қуруқликда яшайдиганлари ҳеч бир мазҳабда ейилмайди. Денгиз моллюскаси, мидия, устрица, қисқичбақа кабилар денгиз ҳашароти синфига киради. Ҳанафий мазҳабида ейилмайди. Қолган уч мазҳабда денгизда яшайдиган барча жонзот ейилади. Кун кўриши мана шу ҳашаротларга боғлиқ бўлганлар эҳтиёж ҳолида нариги уч мазҳабдан бирини тақлид қилиб олиб-сотиши мумкин.

Батафсил

Эр-хотин мол-мулки

Савол: Шароити бизникидек бўлган бир қўшни аёл бор. Уйимизда ун, шакар, ёғ каби озиқ моддаларни ёки қандайдир китоб, қисқаси бир нарса кўрса, қарзга, ишлатиб туришга сўрайди. Қайтариб бериш одати ҳам йўқ. Агарда моддий аҳволи ёмон бўлганида қайтарсин деб айтмасдим. Лекин биздан кам жойлари йўқ. Эрим “Нима сўраса-сўрасин, ҳеч нарса бермаслик керак” деяпти. Қўшни ҳаққидан қўрқяпман. Бермасам гуноҳ бўладими? Қўшнининг ҳар кўрганини сўраши ва қайтариб бермаслиги гуноҳ эмасми? Бу қўшни фақат биздан эмас, бошқалардан ҳам шундай нарсалар сўраб юраркан.

Жавоб: Эрингиз сизнинг молингизни, сиз ҳам эрингнизнинг молини рухсатсиз сарфлай олмайсиз. Рухсатсиз сарфлаш, бошқасига бериш гуноҳ бўлади. Қўшни бир нарса сўраганида “Эрим рози бўлмаяпти. Ундан рухсатсиз бирон нарса беришим гуноҳ экан” десангиз, у ҳам бошқа бирон нарса сўрай олмайди. Ундан-бундан бир нарсалар сўраб юриш тўғри эмас.

Батафсил