Фосиқ билан турмуш қуриш

Савол: Намоз ўқимайдиган ва ҳижобли бўлмаган христан аёл билан уйланиш жоиз бўлганига кўра намоз ўқимайдиган, рўза тутмайдиган, очиқ-сочиқ кийинадиган мусулмон қизга уйланиш яхшироқми деб ўйлайман. Бу ҳақида нима дейсиз?

Жавоб: Бу фикрингиз нотўғри. Христиан қизга уйланиш таҳриман макруҳ, яъни ҳаромга яқин. Яъни христиан қизга уйланиш заруратсиз жоиз бўлмайди. Бугунги кунда китоб аҳли бўлган христиан қизни топиш жуда қийин. Кўпчилиги мушрик. Мушрик билан турмуш қуриш эса қатъиян жоиз эмас. Қитоб аҳли қизни топган тақдирда ҳам христиан, яъни кофир қиз билан мусулмон қизни қиёслаб бўлмайди.

Батафсил

Яхши одам билан турмуш қуриш керак

Савол: Динимизда ирқчилик борми? Қоратанли билан, немис билан, япон билан, лўли билан, сунний билан, шиа билан, христиан билан, буддист билан турмуш қуришнинг зарари борми?

Жавоб: Бу нарса эркак ёки аёл бўлишига боғлиқ. Чунки иккаласи учун жавоб икки хил бўлади. Динимизда мусулмон эркакларнинг аҳли китоб [христиан ёки яҳудий] аёл билан уйланиши таҳриман макруҳ бўлса ҳам жоиз. Лекин мусулмон хотин-қизнинг аҳли китоб бўлган эркак билан турмуш қуриши жоиз эмас. Турмуш қуришга ният қилган заҳоти мусулмонликдан чиқади. Мусулмон эркак ҳам, аёл ҳам буддист ёки атеист билан турмуш қура олмайди. Турмуш қурса, мусулмонликдан чиқади.

Батафсил

Иффат ва ҳаёнинг аҳамияти

Савол: Иффат ва ҳаёнинг аҳамияти нима?

Жавоб: Аллоҳу таоло инсон наслининг давом этиши учун эркак ва аёлни бир-бирига жозибали қилиб яратган. Айни вақтда бу қувватли туйғу қаршисида одамларни дунёда қаттиқ имтиҳонга рўбарў қилган. Дунёдаги қисқа умримиздаги энг қийин имтиҳон иффат имтиҳонидир. Бу имтиҳондан ўтган одам дунё ва охират қаҳрамонидир.

Батафсил

Турмуш қуришнинг фойда ва зарарлари

Савол: Ҳозирги кунда оилали бўлиш зарарлими? Турмушда нималарга диққат қилиш керак?

Жавоб: Турмуш қуришнинг фойда ва зарарлари одамдан одамга қараб ўзгаради. Баъзилар учун турмуш қуриш дунё ва охират саодатига сабаб бўлади. Баъзилар учун эса зарарли бўлади. Турмуш қурмоқчи  бўлган киши бир неча марта истиҳора қилиши керак. Ҳақ таолога сиғиниб, нафснинг ва ёмон кимсаларнинг ўртага тушишидан сақланиш учун ёлвориш лозим.

Турмуш қуришнинг фойдаларидан баъзилари қуйида келтирилган:

Батафсил

Экстрокорпарал уруғлантириш (ЭКО)

Савол: ЭКО йўли билан фарзандли бўлиш жоизми?

Жавоб: Фарзанди бўлмаган эр-хотиннинг силсилаи олияни (улуғ ислом олимларини) восита қилиб, дуо қилишлари ва шаърий сабабларга мурожжат қилишлари керак. ЭКОда материаллар эр-хотиндан олиниб ва ҳаром ишланмасдан қилинса, жоиз бўлади. Лекин бу зарурат бўлмагани учун бу ишни эр-хотин ўзлари бажариши, табиб, ҳамшира, доя каби бегоналарга аврат жойларини кўрсатмаслиги ва сунъий уруғлантириш никоҳсиз эркак ва аёл орасида бўлмаслиги керак. (Ислом ахлоқи)

Батафсил

Туғиш вақтида гуноҳлар кечирилади

Савол: Кўзи ёриш вақтида вафот этган мусулмон аёл шаҳид бўладими?

Жавоб: Ҳа, шаҳид бўлади. Шаҳиднинг фарз қазрлари ва қул ҳақларидан ташқари бутун гуноҳлари авф этилади. Учта ҳадиси шарифнинг маъноси қуйидагича:

“Хотин ҳомиладорлигида, кўзи ёригунча ва гўдагини сутдан чиқаргунча Аллоҳ йўлида соқчиликда турган мужоҳид каби бўлади. Бу орада вафот этадиган бўлса, шаҳид ажри берилади.” (Табароний)

Батафсил

Иддат муддати кутиш

Савол: Бир хотин ажрашганидан кейин ёки эри вафот этганидан кейин бироз муддат турмушга чиқмасдан кутиши керакми? Бу иддат вақтида уйдан ташқарига чиқа оладими? Иддат муддати ичида никоҳланиши мумкинми?

Жавоб: Боин талоқ ва ўлим иддатида хотин киши безанмайди ва хушбўй ҳидлар сурмайди. Иддат муддати ичида хотин турмушга чиқа олмайди. Ҳатто никоҳланиш учун унга толиб бўлиш (совчи қўйиш) ҳам мумкин эмас.

Талоқ иддатида иддати битгунича эридан нафақасини олади. Лекин кечаси ва кундузи уйдан чиқмайди. Уйдан чиқадиган бўлса, нафақа ола олмайди.

Батафсил

Ёлғон гапириш жоиз бўлган жойлар

Савол: Хотиннинг эрини йўлга солиш учун ёлғон гапириши жоизми? Ёлғон гапириш жоиз бўлган бошқа ҳолатлар ҳам борми?

Жавоб: Дин душманларининг зараридан ҳимояланиш ёки мусулмонларни улардан ҳимоя қилиш учун ҳар қачон ёлғон гапириш жоиз бўлади. Золимдан бир мусулмоннинг жойини, мол-мулкини, гуноҳини яшириш ҳам жоиз. Икки мусулмонни яраштириш учун, молини ҳимоя қилиш учун, мусулмоннинг сири, айби ошкор бўлмаслиги учун ва бу каби ҳаромларнинг олдини олиш учун ёлғон жоиз бўлади.

Батафсил

Ҳулла нима?

Савол: Динни ёмонлаш учун ҳулла ҳақида гапириб, мазах қилаётганлар ҳам учрамоқда. Ҳулла дегани нима?

Жавоб: Ҳулланинг шаърий ва ғайришаърий бўлгани бор. Ғайришаърий бўлганини кўрсатиб исломият мана шундай қилмоқда дейиш нотўғри. Динимизда бир эркак аёлидан уч талоқ билан ажрашганидан кейин такрор бу аёл билан уйланиши ҳалол бўлмайди. Яъни никоҳ ўқилса ҳам никоҳлари ўтмайди. Эр-хотин ажрашганларидан кейин хотин киши уч ҳайз муддати иддат сақлайди. Сўнгра истаса бу хотин бошқа эркак билан турмуш қуриши мумкин. Хотин бу эри билан ҳам яшай олмасдан ажрашадиган бўлса, яна иддат муддати кутганидан иккинчи ажрашган эридан бошқа хоҳлаган кишига эрга тегиши мумкин. Биринчи ажрашган эри толиб бўлса, у билан ҳам никоҳланиши мумкин.

Батафсил

Мута (вақтинча) никоҳи ҳаром

Савол: Динимизда мута никоҳи борми?

Жавоб: Мута никоҳи тўрт мазҳабда ҳам ҳаромдир. Мута никоҳи дегани гувоҳларсиз бир аёлга маълум пул бериб, муайян вақт бирга яшашга келишиш деганидир. Мута никоҳининг ҳаром эканлигини бутун олимлар иттифоқ билан тасдиқлагани “Мезон-ул кубро” ва “Ибни Обидин”да ёзилган.

Имом Табароний айтади:

Абдуллоҳ ибни Аббос “Мута никоҳи авваллари ҳалол эди. Лекин “Оналарингиз сизларга ҳаромдир” маолидаги ояти карима келгандан кейин ҳаром қилинди. Мўминун сурасининг “Фақат завжаларингиз ва соҳиб бўлган жорияларингиз ҳалолдир” маолидаги ояти каримаси мута никоҳининг ҳаром қилинганлигини қувват билан билдирмоқда.

Батафсил