Бир амалга ҳам "суннат", ҳам "макруҳ" дейилса...

Савол: Тўрт мазҳаб орасида фарқли ҳукмлар бўлганидек бир мазҳаб ичида ҳам фарқли ижтиҳодлар учраб туради. Баъзан бири суннат деб айтган амалга бошқа олим макруҳ ҳам деган. Бу ҳолатда қайси бирига амал қилиш керак?

Жавоб: "Фатво фалон олимнинг ҳукми бўйича берилган" деб қайси қавл танлангани кўрсатилмаган бўлса, макруҳ деган олимнинг гапига амал қилиб, бу иш қилинмайди. Масалан, таҳоратда юзини юваётганда қалб билан ният қилиш суннат. Тил билан ният қилишга ҳам "суннат", "мустаҳаб" ёки "бидъат" деб уч хил ҳукм берилгани “Ибни Обидин”да ёзилган. Суннат ёки бидъат дейилган бир ишни қилмаслик кераклиги “Бариқа”, “Ҳадиқа” ва “Ибни Обидин”да билдирилган. (Саодати абадия) 

Батафсил

Чаршаф, салла кийиш, соқол қўйиш

Савол: Кундалик урф-одатга тегишли суннатларга риоя қилмаслик гуноҳми?

Жавоб: Суннатлар урф-одат, анъанага тегишли бўлиш-бўлмаслигига қараб икки хил бўлади:

1- Суннати ҳудо: азон, иқомат айтиш каби ислом динининг шиорларидир. Бошқа динларда йўқ.

2- Суннати зоида: кўпликда "суннати завоид" дейилади. Расулуллоҳнинг юриш-туриш, кийиниш шакли, еб-ичишлари, воситага минишлари, бир ишни ўнгдан бошлаши ёки чапдан бошлашлари, соч кўриниши, салла ўраш шакли каби одатлардир.(Ҳадиқа)

Батафсил

Махсус кунларни нишонлаш

Ота-оналар куни

Савол: Ота-оналар кунининг динимизда ўрни борми? Бу кунларда ҳадя бериладими?

Жавоб: Европадан кириб келган “Ота-оналар куни” одатдир. Бундай урф-одатдаги янгиликларга одатда бидъат дейилади. Одатда бидъат бўлганлиги ва зарарли эмаслиги, динга зид тарафи бўлмаганлиги учун ота-оналар кунини нишонлашнинг ва бу кун муносабати билан ҳадя беришнинг зарари йўқ.

Ота-онани йилда бир кун ёдга олишнинг ўрнига ҳар куни хотирлаш, уларга хизмат қилиш, вафот этган бўлишса, уларга дуо қилиш, хайр-ҳасанотда бўлиш керак. 

Батафсил

Беморнинг ғусли

Савол: Автоҳалокатга учраган, оёқлари синган ва ўрнидан туролмайдиган одам қандай ғусл қилади?

Жавоб: Таҳорат аъзоларидан барчасининг ярмидан кўпи ёки тўртта таҳорат аъзосидан иккитаси соғлом бўлса, таҳорат олиб жароҳатли аъзоларини масҳ қилади. Масҳ ҳам зарар берадиган бўлса, ўралган бинт устига масҳ қилади.

Таҳорат аъзоларидан ярмидан кўпи жароҳатли бўлса, таяммум қилади. Таяммум қилган кишининг баъзи жойларини ювиши жоиз эмас.

Батафсил

Ғусл керак бўладиган ва бўлмайдиган ҳолатлар

Савол: Ғусл олиш керак бўладиган ҳоллар қайси?

Жавоб: Ғусл олиш керак бўладиган ҳолатлар қуйидагилар:

1. Ҳайз ёки нифос (фарзанд кўрганидан кейин келадиган қон) ҳоли тугагандан кейин ёхуд жунуб бўлганида ғусл олиш фарздир. Ҳайз тугаганида жунуб ҳам бўлса, иккиси учун бир ғусл етарли бўлади. Аёл жунуб ҳолида ҳайз кўрса, истаса дарров ғусл олади, истаса ҳайзи тўхтагунча кутади, сўнгра иккиси учун бир марта ғусл олади.

Батафсил

Саййид Муҳаммад Солиҳ

Саййид Муҳаммад Солиҳ Усмонли империяси вақтида Туркияда етишиб чиққан авлиёларнинг энг улуғларидан. Силсилаи олиянинг ўттиз иккинчисидир. Буюк авлиё Саййид Абдулқодир Гейлоний ҳазратларининг ўн биринчи невараси ва Тоҳо Хаккорий ҳазратларининг укаси бўлиб, саййиддир. 1865 йили Наҳрида вафот этди. Қабри акаси ҳамда устози бўлган Саййид Тоҳо Хаккорий ҳазратларининг оёқ тарафидадир.

Саййид Солиҳ кичик ёшлигидан Қуръони карим ўқишни ўрганди. Жуда зукко эди. Қисқа вақтда Қуръони каримни ёд олди. Мадрасага бориб, тафсир, ҳадис, фиқҳ каби зоҳирий илмлар билан бир қаторда замонининг фан ва адабиёт билимларини ҳам ўрганиб, буюк олим бўлди.

Батафсил