Намознинг ичидаги фарзларига «рукн» дейилади. Рукнлар ҳаммаси бўлиб беш донадир:
1. ҚИЁМ: Намоздаги бешта рукндан биринчиси бўлиб, оёқда тик туриш деган маънони англатади. Тик туролмайдиган хаста, намозини ўтириб ўқийди. Ўтира олмайдиганлар эса, чалқанча ётган ҳолда боши билан имо-ишора қилиб ўқишади. Бу вазиятда касалнинг юзи осмонгамас, Қиблага қараб туриши учун, бошининг тагига ёстиқ қўйилади. Оёқларни Қиблага узатиб ётмаслик учун, тиззаларни букиб ётиш керак.
|
Аллоҳу акбар |
4 марта |
|
Ашҳаду анло илоҳа иллаллоҳ |
2 марта |
|
Ашҳаду анна Муҳаммадан расулуллоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алас-салоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алал-фалоҳ |
2 марта |
|
Аллоҳу акбар |
2 марта |
|
Ло илоҳа иллаллоҳ |
1 марта |
Азон - хабар бериш, халққа билдириш деганидир. Беш вақт намоз учун, қазо намозлари учун ва Жума намозларида эркакларнинг азон айтишлари - суннати муаккададир. Аёл кишиларга, азон ёки иқомат айтиш макруҳдир. Азон - бошқаларга билдирмоқ мақсадида юксакроқ жойга чиқиб, бевосита ўз жонли овози билан айтиш орқали адо этиладиган ибодатдир. Азон айтаётганда муаззиннинг, икки қўлини қулоқларига кўтариб, бармоқларининг биттаси билан қулоқ тешикларини беркитиши мустаҳабдир. Иқомат айтиш, азон айтишдан афзалроқдир. Азон ҳам, иқомат ҳам Қиблага қараб айтилади. Азон ва иқомат айтаётганда гапирмаслик ва бири салом берса, муаззин алик олмаслиги керак.
Дин реформачиси сохта шайх айтади: “Оддий пайпоққа ҳам, яланг оёқ устига ҳам масҳ тортишга бўлади. Чунки динда қулайлик бор. "Осонлаштиринглар" деган буйруқ бор.”
Жавоб: Бу ерда Исломиятнинг ҳукмларини бузиб, ўзгартириш учун яна бир найранг ишлатиляпти. Маҳсининг сифатлари маълум. Оддий пайпоққа масҳ қилиш диннинг ҳукмларини реформалаш, ўзгартириш бўлади. Яланг оёққа масҳ тортиш эса, шиаларнинг одати. “Динда осонлик” сўзини динни бузиш мақсадида суистеъмол қилишяпти. “Динда қулайлик бор, қийинчилик йўқ” дегани “Динимиз берган рухсатлардан, қулайликлардан фойдаланинг” деганидир.
Савол: Биз инсон сифатида ҳар кимдан ёрдам сўраймиз. “Аллоҳдан бошқасидан ҳар қандай мақсадда ёрдам сўраш ширкдир” дейишади. Бунинг жоиз бўлган ва жоиз бўлмаган қисмлари қайсилар? "Истиғоса", "истиъона", "тавассул", "таважжуҳ", "васила" деганлари нима? Жоиз бўлгани ва бўлмагани нима?
Жавоб: Барчаси жоиз. Жоиз бўлмаган нарса фақат Аллоҳдан бошқасини яратувчи деб билиш, Аллоҳу таоло хоҳламаса ҳам унинг фойда ва зарар бера олишига ишонишдир. Оддий бир мусулмон эса, шундоқ ҳам Аллоҳдан бошқасини яратувчи деб билмайди. Қуйида бу хусусларнинг барини мисоллар билан изоҳлаймиз:
Реформист бир “қориака” айтадики: “Дин ҳар қандай ноҳақликка қарши норозилик, исён ва қўзғолон ҳаракатидир.”
Жавоб: Мисрлик социалист-коммунист диншунослар ҳам бир пайтлар шунга ўхшаш беъмани гаплар айтиш орқали халқни исёнга чақириб, минглаган мусулмоннинг ўлимига сабаб бўлишганди. Бу “қорака” ҳам негадир доимо бетавфиқларнинг ўзига ўрнак олади. Муҳтарам пайғамбаримиз “Дин бу – гўзал ахлоқдир” деб марҳамат қилганлар. (Дайламий)
