Имон ва никоҳ янгилаш

Савол: Бир домла “Жума оқшомлари баъзи масжидларда жамоатнинг никоҳ ва имон янгилашлари бидъатдир, Яъни катта гуноҳ бўлади” дейди. Бошқа бири эса “Никоҳ ва имон эскирмайди, пахта иплари билан ҳам боғланмаган, узилмайди. Бу янгилашнинг динда ўрни йўқ” дейди. Куфрга тушиб қолган кишининг, имонини ва никоҳини янгилаши керак эмасми?

Жавоб: Албатта имонини ва никоҳини янгилаши керак. Имони кетадиган бўлса, имонни янгилаши керак бўлганидек, никоҳини ҳам янгилаш шарт бўлади. Никоҳ ҳам, имон ҳам эскиради. Икки ҳадиси шариф маоли:

Батафсил

Асбоблар орқали ибодат

Савол: Баъзи ўлкаларда бир масжиддан бошқа масжидларга видеокамера орқали боғланишмоқда. Бошқа масжиддагилар имомсиз жамоат ҳолида, катта масжиддаги имомга иқтидо қилишади, яна масжидга бормаганлар ҳам уйидан телевизордаги имомга иқтидо қилиб, намоз намоз ўқиркан. Бунинг зарари борми?

Жавоб: Ўрганиш нияти билан телевизордан Қуръони карим тинглаш жоиз. Магнитафондан тинглаш ҳам жоиз. Лекин ўқилган Қуръони каримни кассетага ёзиб олиб, қабристонга бориб, бу кассетани қўйиб, тинглаш билан Қуръони карим ўқиган ҳисобланмайди.

Батафсил

Ҳаром билан фарз тўқнашса

Савол: Бева аёл маҳрамлари бўлмаса ҳам, ҳажга маҳрамсиз бора олади дейилади. Ҳажда тавоф қилаётганда тиқилинч бўлиб, аёл эркакнинг баданлари бир-бирига тегса ҳам зарурат бўлгани учун ҳаром бўлмайди дейилади. Айниқса ҳажда аёл бегона эркакларнинг ёнида қўлларини очиб таҳорат олиши мумкин, нажосат бўлса тозалаши мумкин, ҳажда гуноҳ бўлмайди дейишади. Булар тўғрими?

Жавоб: Ҳеч қайсиси тўғри эмас. Чунки ҳаромдан қочиш фарзни бажаришдан аввал келади. Бир ҳадиси шарифда “Жуда кичик гуноҳдан сақланиш бутун жин ва инсонларнинг (нофила) ибодатлар йиғиндисидан ҳам яхшироқ” деб марҳамат қилинган. Ҳар бир гуноҳ Аллоҳу таолога исён бўлгани учун аслида катта ҳисобланади. Фақат баъзилари баъзиларига нисбатан кичик кўринади.

Батафсил

Қарилик неъмати

Савол: Мусулмон сифатида қариш жуда фазилатлидир, дейишади. Бу ҳақида маълумот берасизми?

Жавоб: Мусулмон неъматларга эришган киши деганидир. Одамнинг мусулмон сифатида сочини оқартириши катта неъматдир. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:

“Аллоҳу таоло “Қарилик менинг нуримдир. Нуримга норим билан [жаҳаннам оташи билан] азоб беришдан ҳаё қиламан. У ҳолда сиз ҳам мендан ҳаё қилинг” деб буюрган.” (Абушшайх)

“Ҳақ таоло мусулмон бўлиб қариган кишига азоб беришдан ҳаё қилади.” (Ҳатиб)

Батафсил

Фарзандининг ўлимига сабр

Савол: Кичик фарзандимиз оламдан ўтди. Ота-она бўлганимиз учун қаттиқ қайғурдик, йиғлаб-сиқтадик. Бу бизга гуноҳ бўлдими?

Жавоб: Йиғлаш раҳмдандир. Йиғлаш гуноҳ эмас. Бақириб-чақириб, исён қилиш гуноҳ. Фарзанд ўлими, молини қўлдан бой бериш, кўзи кўр, қулоғи кар, бир аъзоси зарар кўриши сингари одамнинг ихтиёрида бўлмаган мусибатларга сабр қилишдан ҳам ортиқроқ фазилатли сабр бўлмайди. Сабр қилганларга бериладиган савобнинг миқдорини Аллоҳу таолодан бошқаси билмайди.

Мусибатларга сабр сиддиқларнинг даражасидир. Шунинг учун Пайғамбаримиз қуйидагича дуо қилардилар:

“Ё Рабби, менга шундай маърифат берки, мусибатлар менга қулай бўлсин!” (Термизий)

Батафсил

Қазо намозларига боғлиқ савол-жавоблар

Савол: Қазо намозлари қандай ўқилади, уларни ўз навбати билан ўқиш керакми?

Жавоб: Қазо намозлари айнан ўша қазосини ўқимоқчи бўлган намоздай ўқилади. Қазо намозларни ўқиётганда навбати билан ўқиш шарт эмас. Лекин қанча қазо намози ўқиганини билиш учун навбати билан ўқиган яхши.

Савол: Суннатларни ўқиётганда қазога ҳам ният қиламиз. Пешиннинг илк суннатини ўқиётганда энг аввал қазога қолган пешиннинг фарзига, асрнинг суннатини ўқиётганда энг аввал қазога қолган аср фарзига, шомда ҳам энг аввал қазога қолган шом фарзига деб ният қиламиз. Пешиннинг суннатини ўқиётганда шом ёки хуфтон фарзига деб ният қилсак бўладими?

Жавоб: Қайси намоз қазосини ўқишни хоҳласангиз, шунга ният қилишингиз мумкин.

Батафсил