Ифтор беришнинг фазилатлари

Савол: Ифтор беришнинг қандай савоби бор?

Жавоб: Ифтор бериш жуда савобдир. Йўлда кетаётганда бир рўзадорга бир хурмо ёки зайтун берилса ҳам, ифтор бериш савобига қовушади. Пайғамбар жанобимиз “Бир кимса бу ойда бир рўзадорга ифтор берса, гуноҳлари авф бўлади. Рўзадорнинг савоби қадар унга ҳам савоб берилади” деб марҳамат қилганларида Асҳоби киром бир рўзадорга ифтор берадиган даражада бой эмасликларини айтдилар. Расулуллоҳ уларга “Бир хурмо билан ифтор берганга ҳам, сув билан оғиз очтирганга ҳам, бироз сут берганга ҳам бу савоб берилади” деб жавоб берди. (Байҳақий)

 

Батафсил

Оғиз очиш (ифторлик)

Савол: Оғизни қандай таом билан очган яхши?

Жавоб: Хурмо, сув ва сут билан очиш суннатдир. Булар бўлмаса мева ёки сабзавот билан очиш ҳам мумкин. Масалан, зайтун билан очиш мумкин. Оловда пишган нарса билан, масалан, нон, чой ёки шўрва билан очмаслик керак. Бир ҳадиси шарифда “Ифторда оғизни хурмо билан очинг, зеро у баракатдир. Агар хурмо бўлмаса, сув билан очинг. Чунки у тозаловчидир” деб марҳамат қилинди. (Ибн Можа)

 

Батафсил

Ифторни кечиктириш

Савол: Бир иш сабабли ифторни қанчага кечиктириш жоиз?

Жавоб: Шом вақти киргани қатъий билинса, аввал хурмо ё сув каби бир нарса билан рўза очилади. Сўнгра намоз ўқилади. Тезда овқатланиб олиб сўнгра намозни ўқиш ҳам жоиз. Фақат ифтор дастурхонида турли таомлар бўлгани учун шом намози макруҳ вақтга кечиктирилиши мумкин.

Батафсил

Нажосат қандай тозаланади?

Савол: Нажосат қандай тозаланади?

Жавоб: Нажосат хоҳлаган тоза сув билан, таҳорат ва ғусл олишга яроқли сув билан, сирка (уксус) ҳамда гул суви каби суюқ ёғлар билан тозаланади. Таҳоратда, ғуслда ишлатилган сувга “мустамал сув” дейилади. Бу сув тоза, лекин ҳадасни тозаловчи эмас. Яъни бу билан нажосатни тозаласа бўлади, лекин таҳорат ва ғусл олинмайди.

Савол: Буғдой хирмонининг бир жойига мол сийса, шу жойни аниқ билмасдан, тахмин қилинган жойни ювиш билан буғдой тоза жеб қабул қилинадими?

Жавоб: Ҳа. (Ҳадиқа)

 

Батафсил

Хурмо

“Ҳазрати Марям ҳам Исо алайҳиссаломни дунёга келтиргач, хурмо еди. Агар унга хурмодан фойдалироқ нарса бўлганида Аллоҳу таоло Марямга уни тақдим этарди.” (Ҳадиси шариф)

Хурмо фақат араб ярим оролига хос мева эмас. Тунис, Судан, Ироқ, Эрон, Фаластин ва Ҳиндистон сингари кўп минтақаларда учратиш мумкин. Шумер, Аққад, Бобил матнларида; нақш сифатида Умавий ва Аббосий меъморчилигида; Мамлук, Салжуқий матоларида; Усмоний китоб безаш санъатида қаршимизга чиқади.

Бир замонлар Басра соҳиллари, айниқса Баҳрайн ва Файлака ороллари (Дилмун минтақаси) ям-яшил хурмозордир, лекин нефть топилгач, бу жойлар чўлга айланди.

 

Батафсил

Ҳаёт хаёлдан иборат

Жаноза 

“Қандай ҳолатда яшасангиз, шу ҳолатда жон берасиз. Қандай ҳолда ўлсангиз, шу ҳолда ҳашр бўласиз (тириласиз).” (Ҳадиси шариф)

Аллоҳу таоло барчамизга ҳусни хотима (хайрли оқибат) берсин, калимаи шаҳодат келтирган ҳолда кўз юмишни насиб этсин.

Малак-ул мавт тўсатдан келади. Яқин одами тўсатдан вафот этганлар талмовсираб қолади. Оёқ-қўли бўшашиб, баъзи бир ишларга кучи етмай қолса, баъзиларини нотўғри қилади. Оғир изтиробга, ғам-ғуссага ботади. Шу сабабли баъзи нарсаларни билиб олишнинг фойдаси бор.

 

Батафсил