Бир амалга ҳам "суннат", ҳам "макруҳ" дейилса...

Савол: Тўрт мазҳаб орасида фарқли ҳукмлар бўлганидек бир мазҳаб ичида ҳам фарқли ижтиҳодлар учраб туради. Баъзан бири суннат деб айтган амалга бошқа олим макруҳ ҳам деган. Бу ҳолатда қайси бирига амал қилиш керак?

Жавоб: "Фатво фалон олимнинг ҳукми бўйича берилган" деб қайси қавл танлангани кўрсатилмаган бўлса, макруҳ деган олимнинг гапига амал қилиб, бу иш қилинмайди. Масалан, таҳоратда юзини юваётганда қалб билан ният қилиш суннат. Тил билан ният қилишга ҳам "суннат", "мустаҳаб" ёки "бидъат" деб уч хил ҳукм берилгани “Ибни Обидин”да ёзилган. Суннат ёки бидъат дейилган бир ишни қилмаслик кераклиги “Бариқа”, “Ҳадиқа” ва “Ибни Обидин”да билдирилган. (Саодати абадия) 

Батафсил

Чаршаф, салла кийиш, соқол қўйиш

Савол: Кундалик урф-одатга тегишли суннатларга риоя қилмаслик гуноҳми?

Жавоб: Суннатлар урф-одат, анъанага тегишли бўлиш-бўлмаслигига қараб икки хил бўлади:

1- Суннати ҳудо: азон, иқомат айтиш каби ислом динининг шиорларидир. Бошқа динларда йўқ.

2- Суннати зоида: кўпликда "суннати завоид" дейилади. Расулуллоҳнинг юриш-туриш, кийиниш шакли, еб-ичишлари, воситага минишлари, бир ишни ўнгдан бошлаши ёки чапдан бошлашлари, соч кўриниши, салла ўраш шакли каби одатлардир.(Ҳадиқа)

Батафсил

Махсус кунларни нишонлаш

Ота-оналар куни

Савол: Ота-оналар кунининг динимизда ўрни борми? Бу кунларда ҳадя бериладими?

Жавоб: Европадан кириб келган “Ота-оналар куни” одатдир. Бундай урф-одатдаги янгиликларга одатда бидъат дейилади. Одатда бидъат бўлганлиги ва зарарли эмаслиги, динга зид тарафи бўлмаганлиги учун ота-оналар кунини нишонлашнинг ва бу кун муносабати билан ҳадя беришнинг зарари йўқ.

Ота-онани йилда бир кун ёдга олишнинг ўрнига ҳар куни хотирлаш, уларга хизмат қилиш, вафот этган бўлишса, уларга дуо қилиш, хайр-ҳасанотда бўлиш керак. 

Батафсил

Таржима ва тафсир ўқиш

Савол: Қуръони каримнинг таржимасини ёки тафсирини қилиш мумкинми?

Жавоб: Қуръони каримнинг таржимасини ёки тафсирини ёзиш мумкин ва бугунгача анчаси ёзилган ҳам. Ислом олимлари буни тақиқламаганлар. Лекин бу асарлар Қуръони каримнинг аслида мавжуд бўлган балоғатини акс эттира олмайди. Яна муроди илоҳияни (Аллоҳнинг нима демоқчи эканлигини) ҳам билдира олмайди.

Батафсил

Дин қаердан ўрганилади?

Савол: Исломга ва Қуръонга амал қилиш ҳамда динимизни ўрганиш мақсадида таржима ва тафсир ўқиш керакми?

Жавоб: Исломга, Қуръонга амал қилиш, динни ўрганиш таржима ёки тафсир ўқиш орқали эмас, фақатгина ҳақ бўлган бир мазҳабга амал қилиш ва шу мазҳабга оид ҳукмларни ўрганиш орқали амалга ошади. Бир киши Қуръони каримдан, тафсирдан ўз тушунгани бўйича амал қилса, исломга амал қилган бўлмайди.

Батафсил

15. Мушриклар Қуръони карим олдида ожиз қолдилар

Агар Қуръон тушадиган бўлса нега обрўли, бадавлат бирига тушмади? Валид бин Муғира “Мен Қурайшнинг кўзга кўринганларидан эмасманми? Майли Қуръон менга келмади, ҳеч бўлмаса Умаййа бин Халафга келмайдими?” дейди. Абу Жаҳл Жаноби Пайғамбаримизнинг “Аллоҳим, икки Умардан бири билан динни қувватлантиргин” деб дуо қилган икки кишидан бири эди. Ўғли Икрима, биродарларидан Салама ва Хорис (родиаллоҳу анҳум) мусулмон бўлиб, катта хизматлар қилади.

- - Сарваримиз изларидан - 15

Батафсил