Бир амалга ҳам "суннат", ҳам "макруҳ" дейилса...

Савол: Тўрт мазҳаб орасида фарқли ҳукмлар бўлганидек бир мазҳаб ичида ҳам фарқли ижтиҳодлар учраб туради. Баъзан бири суннат деб айтган амалга бошқа олим макруҳ ҳам деган. Бу ҳолатда қайси бирига амал қилиш керак?

Жавоб: "Фатво фалон олимнинг ҳукми бўйича берилган" деб қайси қавл танлангани кўрсатилмаган бўлса, макруҳ деган олимнинг гапига амал қилиб, бу иш қилинмайди. Масалан, таҳоратда юзини юваётганда қалб билан ният қилиш суннат. Тил билан ният қилишга ҳам "суннат", "мустаҳаб" ёки "бидъат" деб уч хил ҳукм берилгани “Ибни Обидин”да ёзилган. Суннат ёки бидъат дейилган бир ишни қилмаслик кераклиги “Бариқа”, “Ҳадиқа” ва “Ибни Обидин”да билдирилган. (Саодати абадия) 

Батафсил

Чаршаф, салла кийиш, соқол қўйиш

Савол: Кундалик урф-одатга тегишли суннатларга риоя қилмаслик гуноҳми?

Жавоб: Суннатлар урф-одат, анъанага тегишли бўлиш-бўлмаслигига қараб икки хил бўлади:

1- Суннати ҳудо: азон, иқомат айтиш каби ислом динининг шиорларидир. Бошқа динларда йўқ.

2- Суннати зоида: кўпликда "суннати завоид" дейилади. Расулуллоҳнинг юриш-туриш, кийиниш шакли, еб-ичишлари, воситага минишлари, бир ишни ўнгдан бошлаши ёки чапдан бошлашлари, соч кўриниши, салла ўраш шакли каби одатлардир.(Ҳадиқа)

Батафсил

Махсус кунларни нишонлаш

Ота-оналар куни

Савол: Ота-оналар кунининг динимизда ўрни борми? Бу кунларда ҳадя бериладими?

Жавоб: Европадан кириб келган “Ота-оналар куни” одатдир. Бундай урф-одатдаги янгиликларга одатда бидъат дейилади. Одатда бидъат бўлганлиги ва зарарли эмаслиги, динга зид тарафи бўлмаганлиги учун ота-оналар кунини нишонлашнинг ва бу кун муносабати билан ҳадя беришнинг зарари йўқ.

Ота-онани йилда бир кун ёдга олишнинг ўрнига ҳар куни хотирлаш, уларга хизмат қилиш, вафот этган бўлишса, уларга дуо қилиш, хайр-ҳасанотда бўлиш керак. 

Батафсил

Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом

Муҳаммад (алайҳиссалом), Аллоҳу таолонинг ҳабиби, севгилиси, яратилган бутун инсониятнинг ва бошқа махлуқотнинг ҳар тарафлама энг юксаги, энг чиройлиси, гўзали ва шарафлисидир. Ул зот, Аллоҳу таолонинг ўзи мадҳ этган, жамики инсониятга ва жинга пайғамбар қилиб танлаган, сўнгги ва энг юксак Пайғамбаридир. Ул сарвар оламларга раҳмат қилиб юборилган бўлиб, дунёдаги жонли-жонсиз ҳамма нарса Ул зотнинг ҳурматига яратилган. Уларнинг муборак исмлари Муҳаммад (алайҳиссалом), такрор-такрор мадҳ этилган, жуда кўп мақталган деган маъноларни билдиради.

Батафсил

Ҳадиси шарифларнинг турлари

Савол: Ҳадиси шарифларнинг қандай турлари бор?

Жавоб: Моддалар ҳолида билдирайлик:

1. Ҳадиси мурсал: Асҳоби киромнинг исми айтилмай, Тобеиндан бири тўғридан-тўғри “Расулуллоҳ алайҳиссалом айтдики...” деб ривоят қилган ҳадиси шарифлар.

2. Ҳадиси муснад: Расулуллоҳдан ривоят қилган саҳобанинг исми билдирилган ҳадиси шарифлар.

Батафсил

Қуръони карим ким учун тушди?

Савол: Қуръони каримнинг баъзи оятларининг мушриклар ёки мунофиқлар учун тушганини айтиш қанақасига тўғри бўлади? Барчаси мусулмонлар учун тушмадими?

Жавоб: Ибни Сабачи шиалар мунофиқлар ҳақида тушган оятларни кўрсатиб, Асҳоби киромга тил текказишди. Мазҳабсизлар ҳам мушриклар ҳақида тушган оятларни кўрсатиб мусулмонларга мушрик дейишди.

Қуръони карим Жаноби Пайғамбаримизга нозил қилинди. У ҳолда Қуръонни энг мукаммал тарзда тушунадиган ягона киши Пайғамбаримиздир. “Имон келтирганларга айтгин, мушрикларга айтгин, мунофиқларга айтгин, китоб аҳлига айтгин” деган жумлалар бор.

Батафсил