Динимизда саломлашишнинг аҳамияти ва ҳукми

Динимизда саломлашишнинг аҳамияти катта. Салом – хавфсизлик, ҳузур, саломатлик, соғлиқ, тинчлик, роҳатлик, яхши натижа, қутулиш каби маъноларни билдиради. Салом бериш бир кишига қилинадиган энг чиройли дуодир. Салом “Мен мусулмонман, мендан сенга зарар келмайди, саломатдасан” ва “саломат бўл, сўнгги нафасингни мусулмон сифатида бер” маъноларига келади.

Салом бериш суннат, алик олиш фарздир. Мусулмонларнинг ёнига келганда, кетаётганда, учрашганда, ажралишганда мутлақо салом бериш керак.

Батафсил

Ғарбдаги ғайриинсоний турмуш сабаблари

Бугун ғарб мамлакатларида зино, фаҳш жуда кенг ёйилган. Бунинг энг муҳим сабаби эса аёл ва эркакларнинг бир-бирлари билан назоратсиз, меъёрсиз шаклда кўришишларидир. Шунинг дастидан ғарбда зино қилмай умр кечирган бир эркак ёки аёл жуда ҳам кам учрайди.

Эркак-аёлнинг ҳеч қандай андишасиз бирга ўтириши, гаплашиши ва кўришиши орқали “мана аёлларга ҳурмат кўрсатяпмиз, уларнинг ҳақ-ҳуқуқларига риоя қиляпмиз” десалар ҳам, уларни бу хатарга ўзлари дучор қилиб, аслида аёлларни эркаклар қўлида хор қилишмоқда ва савдо матоҳидек фойдаланишмоқда.

Батафсил

Ўзига фойдаси йўқнинг ўзгага ҳам фойдаси йўқ

Инсон ижтимоий борлиқдир. Яъни ёлғиз ўзи, дўстларсиз яшай олмайди. Шу сабабли одам яхши дўстларга эга бўлиш лозим. Яхши одамлар билан учрашган киши ҳеч қачон пушаймон бўлмайди. Одамнинг бошига келадиган ҳар фалокат, ёмон дўстлар сабаблидир.

Сирни ҳечкимга айтмаслик керак. Ҳар кимнинг сўзига алданиб қолмаслик лозим. Одамларнинг сўзига эмас, ишига қараб баҳо бериш керак. Ўзига ҳам фойдаси бўлмаган кимсадан эҳтиёт бўлиш керак. Ўзига фойдаси тегмаган одамнинг ўзгага ҳам фойдаси тегмайди.

Батафсил

Юсуф Ҳамадоний

Юсуф Ҳамадоний ҳазратлари Силсилаи олиянинг саккизинчисидир. Фиқҳ олими эди, ҳадис илмини ҳам ўрганди. Тасаввуфни Абу Али Формадий ҳазратларидан ўрганиб, унинг суҳбатларида камолга етди. Юзлаган талабалари бор эди. Абдуллоҳ Барқий, Аҳмад Яссавий ва Абдухолиқ Ғиждувоний каби буюк авлиёлар етиштирди. Бир тарафдан тўғри дин билимларини ўргатишга ҳаракат қилар, инсонлар билан муомала қилишдан, уларни етиштириш учун меҳнат қилишдан ҳеч чарчамасди. Бошқа тарафдан хасталарга дори бериб, барчанинг дардига даво топишга уринарди.

Батафсил

Абу Али Формадий

Абу Али Формадий ҳазратлари Силсилаи олиянинг еттинчисидир. Ўз даврининг танҳоси эди. Зоҳирий дин илмларини Абул Қосим Қушайрийдан ва бошқа олимлардан ўрганди. Насиҳатлари жуда таъсирли эди. Низом-ул-мулк ва замонининг давлат бошчилари уни қаттиқ ҳурмат қилардилар. Тасаввуф илмининг мутахассиси эди. Имом Ғазолий ва Юсуф Ҳамадоний ҳазратларининг устози эди.

Ўзи айтиб берган:

Ёшлигимда Нишопурда илм ўрганардим. Бир куни Шайх Абу Саид Абулхайр ҳазратларининг Нишопурга келаётгани ҳақида хабар олдик. Кароматлари машҳур эди.

Батафсил

Абул Ҳасан Ҳарқоний

Абул Ҳасан Ҳарқоний ҳазратлари Силсилаи олиянинг олтинчисидир. Буюк ислом олими Боязид-и Бистомий ҳазратларининг руҳониятидан фойдаланиб, юксалганди. Замонининг қутби эди.

Бир куни табиб Ибн Сино Шайх Абул Ҳасан Ҳарқоний ҳазратларининг уйига зиёратга келди. Аёлининг феъли ёмон эди. Унга озор бериб, ўрмонга ўтинга юборганди. Ибн Сино ўрмонга кетаётганида Шайхнинг ўтин юкланган бир арслон билан бирга келаётганини кўрди. “Бу қандай ҳол?” деб сўраганида “Уйимдаги бўрининг ғам-алам юкини ташиганим учун бу арслон ҳам бизнинг юкимизни ташимоқда” деб жавоб берди.

Батафсил