Намознинг ичидаги фарзларига «рукн» дейилади. Рукнлар ҳаммаси бўлиб беш донадир:
1. ҚИЁМ: Намоздаги бешта рукндан биринчиси бўлиб, оёқда тик туриш деган маънони англатади. Тик туролмайдиган хаста, намозини ўтириб ўқийди. Ўтира олмайдиганлар эса, чалқанча ётган ҳолда боши билан имо-ишора қилиб ўқишади. Бу вазиятда касалнинг юзи осмонгамас, Қиблага қараб туриши учун, бошининг тагига ёстиқ қўйилади. Оёқларни Қиблага узатиб ётмаслик учун, тиззаларни букиб ётиш керак.
|
Аллоҳу акбар |
4 марта |
|
Ашҳаду анло илоҳа иллаллоҳ |
2 марта |
|
Ашҳаду анна Муҳаммадан расулуллоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алас-салоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алал-фалоҳ |
2 марта |
|
Аллоҳу акбар |
2 марта |
|
Ло илоҳа иллаллоҳ |
1 марта |
Азон - хабар бериш, халққа билдириш деганидир. Беш вақт намоз учун, қазо намозлари учун ва Жума намозларида эркакларнинг азон айтишлари - суннати муаккададир. Аёл кишиларга, азон ёки иқомат айтиш макруҳдир. Азон - бошқаларга билдирмоқ мақсадида юксакроқ жойга чиқиб, бевосита ўз жонли овози билан айтиш орқали адо этиладиган ибодатдир. Азон айтаётганда муаззиннинг, икки қўлини қулоқларига кўтариб, бармоқларининг биттаси билан қулоқ тешикларини беркитиши мустаҳабдир. Иқомат айтиш, азон айтишдан афзалроқдир. Азон ҳам, иқомат ҳам Қиблага қараб айтилади. Азон ва иқомат айтаётганда гапирмаслик ва бири салом берса, муаззин алик олмаслиги керак.
Сайфиддин Форуқий ҳазратлари силсилаи олиянинг йигирма бешинчисидир. Имоми Раббоний ҳазратларининг невараси ва Урватул-Вусқо Муҳаммад Маъсум Форуқий ҳазратларининг бешинчи ўғлидир. Туғиладиган вақтида бир фаришта “Туғилган кун, вафот этадиган кун ва тириладиган кунда унга салом бўлсин” маолидаги Марям сурасининг 15-ояти каримасини ўқиб, мужда берганди.
Муҳаммад Маъсум Форуқий ҳазратлари авлиёларнинг машҳурларидан эди. Имоми Раббоний ҳазратларининг учинчи ўғлидир. Силсилаи олиянинг йигирма тўртинчисидир. Ҳиндистоннинг Сарҳанд шаҳрида туғилди.
Уч ёшлигидаёқ калимаи тавҳидни равон айтарди. Қуръони каримни қисқа вақт ичида ёд олди. 11 ёшлигида зикр ва муроқаба йўлини отаси имоми Раббоний ҳазратларидан олди. Отаси унинг истеъдоди юксаклигини тушуниб “Ҳол илмдан кейин тургани учун аввал илм ўрганиш керак” деб ўғлига ақлий ва нақлий илмларни ўқитишни бошлади.
Имоми Аҳмад Раббоний ҳазратлари Ҳиндистонга етишган энг буюк олим ва валийлардандир. Орифларнинг нури, авлиёларнинг устуни, исломнинг ҳомийси, мусулмонларнинг бош тожи, мужаддид, мужтаҳид ва ислом олимларининг кўз қорачиғидир. Силсилаи олиянинг йигирма учинчи фарди комилидир. Имоми Раббоний исми билан машҳур бўлган бу зот 1563 йили Ҳиндистоннинг Сарҳанд шаҳрида таваллуд топганлар.
