Намознинг ичидаги фарзларига «рукн» дейилади. Рукнлар ҳаммаси бўлиб беш донадир:
1. ҚИЁМ: Намоздаги бешта рукндан биринчиси бўлиб, оёқда тик туриш деган маънони англатади. Тик туролмайдиган хаста, намозини ўтириб ўқийди. Ўтира олмайдиганлар эса, чалқанча ётган ҳолда боши билан имо-ишора қилиб ўқишади. Бу вазиятда касалнинг юзи осмонгамас, Қиблага қараб туриши учун, бошининг тагига ёстиқ қўйилади. Оёқларни Қиблага узатиб ётмаслик учун, тиззаларни букиб ётиш керак.
|
Аллоҳу акбар |
4 марта |
|
Ашҳаду анло илоҳа иллаллоҳ |
2 марта |
|
Ашҳаду анна Муҳаммадан расулуллоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алас-салоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алал-фалоҳ |
2 марта |
|
Аллоҳу акбар |
2 марта |
|
Ло илоҳа иллаллоҳ |
1 марта |
Азон - хабар бериш, халққа билдириш деганидир. Беш вақт намоз учун, қазо намозлари учун ва Жума намозларида эркакларнинг азон айтишлари - суннати муаккададир. Аёл кишиларга, азон ёки иқомат айтиш макруҳдир. Азон - бошқаларга билдирмоқ мақсадида юксакроқ жойга чиқиб, бевосита ўз жонли овози билан айтиш орқали адо этиладиган ибодатдир. Азон айтаётганда муаззиннинг, икки қўлини қулоқларига кўтариб, бармоқларининг биттаси билан қулоқ тешикларини беркитиши мустаҳабдир. Иқомат айтиш, азон айтишдан афзалроқдир. Азон ҳам, иқомат ҳам Қиблага қараб айтилади. Азон ва иқомат айтаётганда гапирмаслик ва бири салом берса, муаззин алик олмаслиги керак.
Савол: Тоза ва ифлос кийимларни бирга ювишнинг зарари борми?
Жавоб: Сийдик теккан, қон теккан кийимларни нажс тегмаган кийимлар билан бирга ювишнинг зарари йўқ.
Савол: Гўдакларнинг таглиги ювилган пластмасса тоғорада бошқаларнинг нажс тегмаган кийимларини ювса бўладими?
Жавоб: Бунинг зарари йўқ.
Савол: Таглигида, памперсида нажосат бўлган гўдакни орқалаб олиб намоз ўқиш жоизми?
Жавоб: Нажосатли гўдакни орқасига олиб, намоз ўқиса, намози саҳиҳ бўлмайди. Бу чўнтагида сийдик солинган идишни олиб юришга ўхшайди. Лекин ёш бола ўзи келиб намоз ўқиётганингизда қучоғингизга ўтириб олса ёки орқангизга осилса, намозга моне бўлмайди. (Радд ул мухтор)
1. Имсок ва намоз вақтлари ҳисобида асос олинган усул ва қоидалар
Туркистон тақвимининг қозоқча, русча нашрларида ва интернетдаги www.namazvakti.com, www.turktakvim.com, www.ahlisunnat.com, www.islamdini.kz, www.veraislam.ru, www.namaztimes.com, www.namaztimes.kz, www.kuntizbe.kz адресларимиздаги веб саҳифаларимизда билдирилган намоз вақтлари Усмоний олимларининг энг юксак мақоми бўлган “Машиҳати исломия” тайёрлаган 1334 (м.1916) йилининг “Илмия солномаси” номли тақвимда ва Истанбул университети Қандилли расадхонасининг 1958 йилги ва 14-сонли “Туркияга махсус авкоти шариа” китобидаги усулларга кўра ҳисобланган.
