Тўғри йўлда бўлишнинг шартлари

Савол: Ҳозир турли жамоатлар бир неча масалада бир-бирларига зид қарашларга эга. Бирининг ҳалол деганига бошқаси ҳаром дейди. Бирининг суннат деганига иккинчиси бидъат дейди. Қайси жамоанинг айтганлари тўғри?

Жавоб: Ҳадиси шарифларда аҳли суннат вал жамоат эътиқодида бўлиш ва солиҳларни севиб улар билан бирга бўлишга ҳаракат қилиш, улардан ажралмаслик амр этилади. Тўғри йўлда бўлишнинг ўз шартлари бор. Буларнинг баъзиларини айтиб ўтайлик:

1) Ягона ҳақ дин исломиятдир.

Батафсил

Тўғридек кўринадиган хатоликлар

Савол: “Пайғамбар худо эмас-ку, у ҳам инсон” ёки “Олимлар пайғамбар эмас, улар ҳам инсон. Масалан, имоми Аъзам ҳам хато қилади” дейиш тўғрими?

Жавоб: Ёмонлаш мақсадида айтилган бундай сўзлар ҳарқанча тўғри бўлса ҳам, нотўғридир. Мана шундай замирида ҳақорат яширинган бемаъни одамларнинг гапларидан бирнеча мисоллар келтириб ўтамиз. Гумроҳлар:

 1) “Пайғамбар Аллоҳнинг ҳалол қилганини ҳаром қила олмайди” дейишади. Бу гаплари билан гўёки икки жаҳон сарвари бўлмиш Пайғамбаримиз шундай ишларни қилаётгандек тасаввур уйғотишга уринишади.

Батафсил

Кимларга мазҳабсиз деб айтилади

Савол: Диний китоблар ёзиб, динга хизмат қилаётган инсонларга маълум бир мазҳабга тобе бўлмади,- деган сабаб билан "мазҳабсиз" деб ҳақорат ва туҳматлар қилиш инсофданми?

Жавоб: “Мазҳабсиз” таъбири - диний таъбирдир. Ҳақорат билан ҳеч қандай алоқаси йўқ. Дини бўлмаганга динсиз, ақли бўлмаганга ақлсиз, пули бўлмаганга пулсиз, мазҳаби бўлмаганга мазҳабсиз дейилади. Бу табиий  нарса. Масалан, Афғоний, Абдуҳ ва Қарзовий деган шахсларнинг ўзлари: "бизнинг мазҳабимиз йўқ",- деб ҳамиша баралла жар солишган. Уларни ўзлари фахрланиб айтиб юрган сифатлари билан таърифлаш, яъни мазҳабсиз деб айтиш ҳақорат ёки туҳмат бўлмайди. Аксинча ҳақиқатни очиқча айтиш бўлади.

Батафсил

Қурбонлик қандай сўйилади?

Савол: Қурбонлик сўйилаётганда нималарга диққат қилиш лозим? 

Жавоб: Молни сўйишда қуйидагиларга диққат қилиш керак: 

1. Аввал тизза бўйи чуқур қазилади. Қурбонликнинг кўзлари латта билан боғланади. Қиблага қаратилиб, чап тарафи билан ётқизилади. Буқа, новвос каби йирик қорамолларни қулай сўйилиши учун илгакка осиш жоиз. Бўғзи чуқур ёнига келтирилади. Олдинги иккита ва битта орқа оёқлари учларидан бирга боғланади. Уч марта байрам такбири ўқилади. Сўнгра “Бисмиллоҳи Аллоҳу акбар” деб, туядан бошқа моллар бўғзидан сўйилади.

Батафсил

Мол сўйилаётганда макруҳ бўлган нарсалар

Савол: Мол сўйилаётганда макруҳ бўлган нарсалар нима?

Жавоб: Қуйида баъзиларини келтирамиз:

1. Қурбон қилинадиган молни сўйиладиган жойга судраб келтириш, сабабсиз озорлаш.

2. Пичоқларни молни ётқизиб қўйгандан кейин чархлаш ва бир молни бошқасининг кўз ўнгида сўйиш.

3. Совушни бошламасдан, яъни типирчилаши тинмасдан орқа мияни кесиб ташлаш. 

Батафсил

Қурбонликни қачонгача сўйиш мумкин?

Савол: Қурбонликни қачонгача сўйиш мумкин?

Жавоб:

1. Қурбонлик байрамнинг биринчи куни ҳайит намозидан бошлаб, учинчи куни қуёш ботгунча сўйилади. Жума намози ўқилмайдиган кичик қишлоқларда фажрдан кейин ҳайит намозидан олдин ҳам сўйилиши мумкин. Кечаси қурбонликни сўйиш жоиз бўлса ҳам макруҳдир. Шофеъий мазҳабида қурбон байрамининг тўртинчи куни ҳам сўйилади.

2. Нофила, ақиқа ва назр молни ҳамма вақт сўйиш мумкин. Лекин байрамда сўйилгани афзал.

3. Ҳайит жума кунига тўғри келса ҳам қурбонлик ҳайит намози ўқилганидан кейин сўйилади.

Батафсил