Тўғри йўлда бўлишнинг шартлари

Савол: Ҳозир турли жамоатлар бир неча масалада бир-бирларига зид қарашларга эга. Бирининг ҳалол деганига бошқаси ҳаром дейди. Бирининг суннат деганига иккинчиси бидъат дейди. Қайси жамоанинг айтганлари тўғри?

Жавоб: Ҳадиси шарифларда аҳли суннат вал жамоат эътиқодида бўлиш ва солиҳларни севиб улар билан бирга бўлишга ҳаракат қилиш, улардан ажралмаслик амр этилади. Тўғри йўлда бўлишнинг ўз шартлари бор. Буларнинг баъзиларини айтиб ўтайлик:

1) Ягона ҳақ дин исломиятдир.

Батафсил

Тўғридек кўринадиган хатоликлар

Савол: “Пайғамбар худо эмас-ку, у ҳам инсон” ёки “Олимлар пайғамбар эмас, улар ҳам инсон. Масалан, имоми Аъзам ҳам хато қилади” дейиш тўғрими?

Жавоб: Ёмонлаш мақсадида айтилган бундай сўзлар ҳарқанча тўғри бўлса ҳам, нотўғридир. Мана шундай замирида ҳақорат яширинган бемаъни одамларнинг гапларидан бирнеча мисоллар келтириб ўтамиз. Гумроҳлар:

 1) “Пайғамбар Аллоҳнинг ҳалол қилганини ҳаром қила олмайди” дейишади. Бу гаплари билан гўёки икки жаҳон сарвари бўлмиш Пайғамбаримиз шундай ишларни қилаётгандек тасаввур уйғотишга уринишади.

Батафсил

Кимларга мазҳабсиз деб айтилади

Савол: Диний китоблар ёзиб, динга хизмат қилаётган инсонларга маълум бир мазҳабга тобе бўлмади,- деган сабаб билан "мазҳабсиз" деб ҳақорат ва туҳматлар қилиш инсофданми?

Жавоб: “Мазҳабсиз” таъбири - диний таъбирдир. Ҳақорат билан ҳеч қандай алоқаси йўқ. Дини бўлмаганга динсиз, ақли бўлмаганга ақлсиз, пули бўлмаганга пулсиз, мазҳаби бўлмаганга мазҳабсиз дейилади. Бу табиий  нарса. Масалан, Афғоний, Абдуҳ ва Қарзовий деган шахсларнинг ўзлари: "бизнинг мазҳабимиз йўқ",- деб ҳамиша баралла жар солишган. Уларни ўзлари фахрланиб айтиб юрган сифатлари билан таърифлаш, яъни мазҳабсиз деб айтиш ҳақорат ёки туҳмат бўлмайди. Аксинча ҳақиқатни очиқча айтиш бўлади.

Батафсил

Ҳажнинг суннатлари

Ҳажнинг суннатлари қуйидагилардир:

1. Афаки (иҳромга кириладиган ерлардан узоқроқ мамлактлардан ҳаж ибодатини қилишга келганлар) бўлганларнинг зудлик билан Масжиди ҳарамга кириб тавофи кудумни бажаришлари. Каъба кўриниши билан такбир, тахлил ва дуо қилинади. Эркаклар Ҳажар-ул асвадга қўл ва юзларини суртади. Тавофи кудум ва икки ракат намоздан сўнг Сафо билан Марво орасида саъй этилади. Бундан кейин иҳромдан чиқмасдан Макка шаҳрида ўтириб, тарвия кунигача истаганича нофила тавоф қилиши мумкин. Муфрид ва карин бўлган ҳожилар тош отиб, соч-соқол олингунга қадар иҳромдан чиқмайдиган бўлганлари учун иҳромнинг тақиқлаган нарсаларидан ҳар кун сақланишлари лозим. Масжиди ҳарам ичида намоз ўқиётганларнинг олдидан ўтиш гуноҳ эмас.

2. Имомнинг уч жойда хутба ўқиши. Биринчиси Зулҳижжа ойининг 7 куни Маккада, иккинчиси 9 куни пешин намози кирганда пешин ва аср намозларидан олдин Арафотда, учинчиси 11 куни Минода ўқилади. Арафотда хутба битгач пешин ва дарров аср намози жамоат билан ўқилади. Имомга етиша олмаган аср намозини аср вақтида ўқийди. Намоздан сўнгра имом ва жамоат Масжиди Намрада Мавкифа қиблага қарши оёқда ёки ўтирган ҳолда вақфага турилади. Жабали Раҳма қоялари устига чиқиш ва вақфа учун ният қилиш лозим эмас.

Батафсил

Ҳажнинг вожиблари

Ҳажнинг вожиблари қуйидагилар:

1. Тавофни ҳажар-ул асвад ёки унинг қаршисидан бошлаш.

2. Иҳром тақиқларига бўйсуниш.

3. Тавофни юриб бажариш.

4. Арафа куни шом ва хуфтон намозларини хуфтон вақти киргандан кейин Муздалифада жами тахир билан қилиш ханафий мазҳабида вожибдир.

5. Умра саъйининг умра тавофидан сўнгра ҳали соқол олмай туриб. Иҳромли қилиниши вожибдир.

Батафсил

Ҳажнинг шартлари

Савол: Ҳажнинг қандай шартлари бор?

Жавоб: Ҳажнинг вужуб ва адо шартлари бордир.

Вужуб шартлари қуйидагилар:

1. Мусулмон бўлиш.

2. Кофир ўлкасида бўлганнинг ҳажнинг фарз эканлигини эшитиши.

3. Ақлли ва балоғатга етган бўлиши.

4. Озод бўлиши.

Батафсил