Тўғри йўлда бўлишнинг шартлари

Савол: Ҳозир турли жамоатлар бир неча масалада бир-бирларига зид қарашларга эга. Бирининг ҳалол деганига бошқаси ҳаром дейди. Бирининг суннат деганига иккинчиси бидъат дейди. Қайси жамоанинг айтганлари тўғри?

Жавоб: Ҳадиси шарифларда аҳли суннат вал жамоат эътиқодида бўлиш ва солиҳларни севиб улар билан бирга бўлишга ҳаракат қилиш, улардан ажралмаслик амр этилади. Тўғри йўлда бўлишнинг ўз шартлари бор. Буларнинг баъзиларини айтиб ўтайлик:

1) Ягона ҳақ дин исломиятдир.

Батафсил

Тўғридек кўринадиган хатоликлар

Савол: “Пайғамбар худо эмас-ку, у ҳам инсон” ёки “Олимлар пайғамбар эмас, улар ҳам инсон. Масалан, имоми Аъзам ҳам хато қилади” дейиш тўғрими?

Жавоб: Ёмонлаш мақсадида айтилган бундай сўзлар ҳарқанча тўғри бўлса ҳам, нотўғридир. Мана шундай замирида ҳақорат яширинган бемаъни одамларнинг гапларидан бирнеча мисоллар келтириб ўтамиз. Гумроҳлар:

 1) “Пайғамбар Аллоҳнинг ҳалол қилганини ҳаром қила олмайди” дейишади. Бу гаплари билан гўёки икки жаҳон сарвари бўлмиш Пайғамбаримиз шундай ишларни қилаётгандек тасаввур уйғотишга уринишади.

Батафсил

Кимларга мазҳабсиз деб айтилади

Савол: Диний китоблар ёзиб, динга хизмат қилаётган инсонларга маълум бир мазҳабга тобе бўлмади,- деган сабаб билан "мазҳабсиз" деб ҳақорат ва туҳматлар қилиш инсофданми?

Жавоб: “Мазҳабсиз” таъбири - диний таъбирдир. Ҳақорат билан ҳеч қандай алоқаси йўқ. Дини бўлмаганга динсиз, ақли бўлмаганга ақлсиз, пули бўлмаганга пулсиз, мазҳаби бўлмаганга мазҳабсиз дейилади. Бу табиий  нарса. Масалан, Афғоний, Абдуҳ ва Қарзовий деган шахсларнинг ўзлари: "бизнинг мазҳабимиз йўқ",- деб ҳамиша баралла жар солишган. Уларни ўзлари фахрланиб айтиб юрган сифатлари билан таърифлаш, яъни мазҳабсиз деб айтиш ҳақорат ёки туҳмат бўлмайди. Аксинча ҳақиқатни очиқча айтиш бўлади.

Батафсил

Закот қачон берилади?

Савол: Закот қачон берилади?

Жавоб: Закот фарз бўлганидан кейин берилади. Нисоб даражасига етган бой бўлган санасини қамарий ойга кўра бир ерга ёзиб қўяди. Масалан, 3 Ражабда бой бўлган бўлса, бир йилдан сўнг 3 Ражабда яна нисоб миқдори қадар пули ва моли бўлса, закотини беради. Рамазон ойини кутмайди. Куни келмасдан туриб, закот беришнинг ҳам ҳеч зарари йўқ, жуда яхши бўлади. Ҳатто келажак бир неча йилнинг закотини аввалдан бериш ҳам жоиз. Закотини нотўғри ҳисоблаб, бир олтин бериши керак бўлса-ю, икки олтин бериб юборса, келаси йил берадиган закотдан бир олтинни айириб ташлаши мумкин.

Закотни шошилмасдан бир йил ичида бериш керак деган олимлар бўлса ҳам, ҳамон бериш вожибдир. Узрсиз кечиктириш макруҳ бўлади. Шофий ва Моликийда закот фарз бўлиши билан бериш фарздир. Ҳадиси шарифда “Закот беришда шошилинг” деб марҳамат қилинди. (Ибн Можа)

Батафсил

Закот нисоби нима?

Савол: Закот нисоби нима? У қандай ҳисобланади?

Жавоб: Моддалар ҳолида ёзамиз: 1. Закот нисоби 20 мисқол, яъни 96 гр олтин ёки бу қийматдаги пул ва тижорат ашёларидир. Закот нисоби миқдорида моли бўлганга бой дейилади. Динимизга кўра эр ва аёлининг моллари бўлакдир. Бир-бирига қўшилмайди. Қайси бири бой бўлса, закотни шу беради.

2. Оладиган пуллари ҳам нисоб миқдорига қўшилади. Оладиган пулларини тўплаб бўлганидан кейин закотлари берилади. Олмасдан туриб ҳам бериш мумкин. Қарзлар мавжуд пул молдан чиқарилади. Қолганининг закоти берилади. 10 йилдан кейин олинадиган пул закот нисобига қўшилади. 10 йил кейин ўталадиган қарз закотдан туширилади.

Батафсил

Молларингизни закот билан муҳофаза қилинг

Савол: Закотнинг аҳамияти нимада?

Жавоб: Қуръони каримнинг кўп жойида намоз билан закот бирга зикр қилинади. Масалан “Намоз ўқинг, закот беринг” деб буюрилади. Закот бермаганларга Аллоҳ лаънат қилади. Ундайлар қаҳатчиликка мубтало бўлишади, тоза молини кирлатган бўлади, натижада моли талафотга учрайди. Ҳадиси шарифларда бу ҳақда шундай марҳамат қилинган:

“Аллоҳга ва Расулига имон келтирган одам закот берсин!” (Табароний)

“Закот бериш билан мусулмонлигингиз мукаммал ҳолга келади.” (Баззор)

“Энг фазилатли ибодат намоз, ундан кейин закотдир.” (Табароний)

Батафсил