Намознинг ичидаги фарзларига «рукн» дейилади. Рукнлар ҳаммаси бўлиб беш донадир:
1. ҚИЁМ: Намоздаги бешта рукндан биринчиси бўлиб, оёқда тик туриш деган маънони англатади. Тик туролмайдиган хаста, намозини ўтириб ўқийди. Ўтира олмайдиганлар эса, чалқанча ётган ҳолда боши билан имо-ишора қилиб ўқишади. Бу вазиятда касалнинг юзи осмонгамас, Қиблага қараб туриши учун, бошининг тагига ёстиқ қўйилади. Оёқларни Қиблага узатиб ётмаслик учун, тиззаларни букиб ётиш керак.
|
Аллоҳу акбар |
4 марта |
|
Ашҳаду анло илоҳа иллаллоҳ |
2 марта |
|
Ашҳаду анна Муҳаммадан расулуллоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алас-салоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алал-фалоҳ |
2 марта |
|
Аллоҳу акбар |
2 марта |
|
Ло илоҳа иллаллоҳ |
1 марта |
Азон - хабар бериш, халққа билдириш деганидир. Беш вақт намоз учун, қазо намозлари учун ва Жума намозларида эркакларнинг азон айтишлари - суннати муаккададир. Аёл кишиларга, азон ёки иқомат айтиш макруҳдир. Азон - бошқаларга билдирмоқ мақсадида юксакроқ жойга чиқиб, бевосита ўз жонли овози билан айтиш орқали адо этиладиган ибодатдир. Азон айтаётганда муаззиннинг, икки қўлини қулоқларига кўтариб, бармоқларининг биттаси билан қулоқ тешикларини беркитиши мустаҳабдир. Иқомат айтиш, азон айтишдан афзалроқдир. Азон ҳам, иқомат ҳам Қиблага қараб айтилади. Азон ва иқомат айтаётганда гапирмаслик ва бири салом берса, муаззин алик олмаслиги керак.
Савол: Тўрт мазҳаб бўйича таҳоратнинг фарзлари қайсилар?
Жавоб:
Ҳанафий мазҳабида:
1. Юзни ювиш;
2. Икки қўлни билаклари билан тирсаккача ювиш;
3. Бошнинг камида тўртдан бир қисмини масҳ қилиш;
4. Икки оёқни тўпиқлари билан қўшиб ювиш;
1. Жунуб ҳолида аёли билан яқинлик қилиш гуноҳ эмас, жоиздир. Лекин таҳоратли ҳолда бўлгани афзалдир.
2. Ҳожатхонада ғусл олишнинг зарари йўқ. Душ хонасига ўнг оёқ билан кирилади.
3. Шофеъийда таҳорат олаётганида тартибга риоя қилиш фарздир. Жунуб ҳолидаги бир Шофеъий ғуслга ният қилиб, денгизга шўнғиб-чиқса, бу ҳоли билан намоз ўқиса бўлади. чунки ғусл вақтида бутун вужуд ягона аъзо ҳисобланади.
4. Ғуслда аврат жойлари ёпиқ ҳолича қиблага юзланиш макруҳ эмас.
Савол: Ғусл олиб бўлганидан кейин манийси келган эркак киши қайтадан ғусл олиши керакми?
Жавоб: Тўрт мазҳаб бўйича билдирамиз:
Ҳанафий ва Ханбалийда: Шаҳват билан ўрнидан қўзғалган маний ҳар қандай бир сабаб билан шаҳватсиз чиқса ҳам ғусл олиш керак. Шунинг учун ғусл олишдан аввал бироз ухлаш ёки идрор чиқариб, сийдик йўлида маний қолган бўлса, уни чиқариб ташлаш керак.
