Тўғри йўлда бўлишнинг шартлари

Савол: Ҳозир турли жамоатлар бир неча масалада бир-бирларига зид қарашларга эга. Бирининг ҳалол деганига бошқаси ҳаром дейди. Бирининг суннат деганига иккинчиси бидъат дейди. Қайси жамоанинг айтганлари тўғри?

Жавоб: Ҳадиси шарифларда аҳли суннат вал жамоат эътиқодида бўлиш ва солиҳларни севиб улар билан бирга бўлишга ҳаракат қилиш, улардан ажралмаслик амр этилади. Тўғри йўлда бўлишнинг ўз шартлари бор. Буларнинг баъзиларини айтиб ўтайлик:

1) Ягона ҳақ дин исломиятдир.

Батафсил

Тўғридек кўринадиган хатоликлар

Савол: “Пайғамбар худо эмас-ку, у ҳам инсон” ёки “Олимлар пайғамбар эмас, улар ҳам инсон. Масалан, имоми Аъзам ҳам хато қилади” дейиш тўғрими?

Жавоб: Ёмонлаш мақсадида айтилган бундай сўзлар ҳарқанча тўғри бўлса ҳам, нотўғридир. Мана шундай замирида ҳақорат яширинган бемаъни одамларнинг гапларидан бирнеча мисоллар келтириб ўтамиз. Гумроҳлар:

 1) “Пайғамбар Аллоҳнинг ҳалол қилганини ҳаром қила олмайди” дейишади. Бу гаплари билан гўёки икки жаҳон сарвари бўлмиш Пайғамбаримиз шундай ишларни қилаётгандек тасаввур уйғотишга уринишади.

Батафсил

Кимларга мазҳабсиз деб айтилади

Савол: Диний китоблар ёзиб, динга хизмат қилаётган инсонларга маълум бир мазҳабга тобе бўлмади,- деган сабаб билан "мазҳабсиз" деб ҳақорат ва туҳматлар қилиш инсофданми?

Жавоб: “Мазҳабсиз” таъбири - диний таъбирдир. Ҳақорат билан ҳеч қандай алоқаси йўқ. Дини бўлмаганга динсиз, ақли бўлмаганга ақлсиз, пули бўлмаганга пулсиз, мазҳаби бўлмаганга мазҳабсиз дейилади. Бу табиий  нарса. Масалан, Афғоний, Абдуҳ ва Қарзовий деган шахсларнинг ўзлари: "бизнинг мазҳабимиз йўқ",- деб ҳамиша баралла жар солишган. Уларни ўзлари фахрланиб айтиб юрган сифатлари билан таърифлаш, яъни мазҳабсиз деб айтиш ҳақорат ёки туҳмат бўлмайди. Аксинча ҳақиқатни очиқча айтиш бўлади.

Батафсил

Ҳозирги кунда одат бўлган баъзи бидъатлар

Савол: Ҳозирги кунда ишланаётган бидъатлар қайсилар?

Жавоб: Ибодатларга бир нарса илова қилиш бидъатдир, катта гуноҳ бўлади. Динимиз нуқсон эмас. Астағфируллоҳ, Аллоҳу таоло ёки Жаноби Пайғамбаримиз динда бир нарсани кам қилиб қолдирган-у, ундан ҳам яхшироғини биз қила оламизми? Ибодатга бидъат аралаштириш Аллоҳу таолонинг динида нуқсонлик топиш, қўйган ҳукмларини ёқтирмаслик, динни ўзгартириш бўлади.

Масалан, шом намозининг фарзини 3 ракат ўрнига кўпроқ ибодат қилиш учун 4 ракат ўқиш бидъатдир. Ундай намоз 3 ракатнинг ўрнига ҳам ўтмайди, намози умуман қабул бўлмайди.

Батафсил

“Саҳиҳ бўлмоқ” билан “қабул бўлмоқ” орасидаги фарқ

Савол: “Саҳиҳ бўлиш” билан “қабул бўлиш” дегани бир маънодами?

Жавоб: бир маънода эмас. Саҳиҳ бўлган бир ибодат қабул бўлмаслиги мумкин. Масалан, ўғирланган кийим билан намоз ўқиган кишининг намози саҳиҳ бўлиб, намоз қарзидан қутулади. Лекин савоби нуқсон бўлади. Бошқа бутун гуноҳлар ҳам шундай. Масалан, рўза тутган киши ифторини спиртли ичимлик билан қилса, рўзаси саҳиҳ бўлади, лекин рўзадан ҳосил бўладиган улкан савобларнинг ҳаммасига ҳам қовуша олмайди. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилинадики:

“Ҳаромдан келган кийим кийган кишининг ибодатлари қабул бўлмайди.” (Баззор)

Батафсил

Таҳоратли юришнинг фазилати

Савол: Таҳоратли юришнинг қандай фазилатлари бор?

Жавоб: Таҳоратли юришнинг фазилатлари кўп. Ҳадиси шарифларда марҳамат қилиндики:

“Таҳоратли юрган киши мисоли рўза тутган кабидир.” (Дайламий)

“Чиройлик қилиб олинган таҳорат имоннинг ярмидир.” (Ибни Ҳиббон)

“Таҳорат олган кишининг гуноҳлари дарахтнинг барглари тўкилганидек тўкилади.” (Табароний)

“Жон олувчи фаришта келганида таҳоратли бўлган киши шаҳидлик мартабасига эришади.” (Табароний)

Батафсил