Намознинг ичидаги фарзларига «рукн» дейилади. Рукнлар ҳаммаси бўлиб беш донадир:
1. ҚИЁМ: Намоздаги бешта рукндан биринчиси бўлиб, оёқда тик туриш деган маънони англатади. Тик туролмайдиган хаста, намозини ўтириб ўқийди. Ўтира олмайдиганлар эса, чалқанча ётган ҳолда боши билан имо-ишора қилиб ўқишади. Бу вазиятда касалнинг юзи осмонгамас, Қиблага қараб туриши учун, бошининг тагига ёстиқ қўйилади. Оёқларни Қиблага узатиб ётмаслик учун, тиззаларни букиб ётиш керак.
|
Аллоҳу акбар |
4 марта |
|
Ашҳаду анло илоҳа иллаллоҳ |
2 марта |
|
Ашҳаду анна Муҳаммадан расулуллоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алас-салоҳ |
2 марта |
|
Ҳайя алал-фалоҳ |
2 марта |
|
Аллоҳу акбар |
2 марта |
|
Ло илоҳа иллаллоҳ |
1 марта |
Азон - хабар бериш, халққа билдириш деганидир. Беш вақт намоз учун, қазо намозлари учун ва Жума намозларида эркакларнинг азон айтишлари - суннати муаккададир. Аёл кишиларга, азон ёки иқомат айтиш макруҳдир. Азон - бошқаларга билдирмоқ мақсадида юксакроқ жойга чиқиб, бевосита ўз жонли овози билан айтиш орқали адо этиладиган ибодатдир. Азон айтаётганда муаззиннинг, икки қўлини қулоқларига кўтариб, бармоқларининг биттаси билан қулоқ тешикларини беркитиши мустаҳабдир. Иқомат айтиш, азон айтишдан афзалроқдир. Азон ҳам, иқомат ҳам Қиблага қараб айтилади. Азон ва иқомат айтаётганда гапирмаслик ва бири салом берса, муаззин алик олмаслиги керак.
Савол: Спиртларнинг барча тури нажсми?
Жавоб: Ҳаром ва нажс бўлгани фақатгина этил спиртидир. Бошқалари ҳам кимёда "спирт" деб аталади. Улар нажс эмас. Намоз ўқишдан аввал этил спиртини тозалаш керак.
Савол: Одеколон, йод ва атир каби спиртли аралашма сепилган кийим билан намоз ўқиш жоизми?
Жавоб: Жоиз. "Спирт дори, ҳид ёки сув каби нарсаларга бирор фойдани кўзлаб аралаштирилганида, аралашма тоза бўлади." (Ислом ахлоқи)
Демак спирт, одеколон, йод ва атир каби суюқликларга бир манфаат учун аралаштирилганидан намозга моне бўлмайди. Ҳеч қандай фойдас кўзланмай аралаштирилса, аралашма тоза бўлмайди. Масалан сувга спирт аралштириб, уни кийимга сепсак, бу кийим билан намоз ўқилмайди.
Насиби билан шарафланган ва “алвидо” деб кузатган раҳмат, мағфират ва жаҳаннамдан қутулиш ойи бўлган Рамазони шарифнинг ҳар куни мўминларнинг байрами эди. Иншааллоҳ у ҳам бизлардан хушнуд ва рози бўлгандир. Жаноби Ҳақ бу муборак ойнинг файзу баракатидан лойиғи билан фойдаланган қуллари сафига бизни ҳам қўшсин! Келгуси рамазонларга ҳам омон-эсон етишни барчамизга насиб этсин.
“Расулуллоҳ сувни уч нафасда ичардилар. Идишни муборак оғизларига яқинлаштирганда “Бисмиллоҳ”, оғиздан узганида “Алҳамдулиллоҳ” дердилар.” Абу Ҳурайра (родиаллоҳу анҳ)
Сув ҳақида гап очилганда замзам билан бошлаган аъло бўлса керак.
Маълумки, Ҳожар волидамиз Аллоҳу таолонинг амри билан Маккада қолдирилади. Ўғли ҳазрати Исмоил ҳали жуда кичик. Сафо билан Марва тепаси орасида бир неча марта бориб келади, лекин сувдан ном-нишон йўқ. Умидини узмайди, ризқидан андиша қилмайди.
