Одатлар динда далил бўладими?

Савол: “Аҳком вақт ўтиши билан ўзгаради” деган қоидага биноан одатлар динда далил бўла оладими?

Жавоб: Одатлар Далили шарий бўлолмайди. Дин одатларга тобе бўлмайди. Одатлар, модалар исломиятга мос бўлиши керак. Бир ишнинг исломиятга мос бўлишини таъминлаш учун бу ишга алоқадор турли қавллар айтилган бўлса, булардан замонга ва шахсга мос бўлган қавл танланади. “Аҳком вақт ўтиши билан ўзгаради” дегани мана шу. (Бариқа) 

Савол: Урф-одатга тегишли суннатлар қайсилар? Одатга алоқадор суннатларни қилиш мустаҳаб бўлса, чап қўлни ишлатиш, яъни мустаҳабнинг тарки макруҳ эмасми?

Жавоб: Макруҳ эмас. Муборак, шарафли ва тоза ишларни қилаётганда ўнгдан бошлаш мустаҳабдир.

Батафсил

Ҳозирги кунда одат бўлган баъзи бидъатлар

Савол: Ҳозирги кунда ишланаётган бидъатлар қайсилар?

Жавоб: Ибодатларга бир нарса илова қилиш бидъатдир, катта гуноҳ бўлади. Динимиз нуқсон эмас. Астағфируллоҳ, Аллоҳу таоло ёки Жаноби Пайғамбаримиз динда бир нарсани кам қилиб қолдирган-у, ундан ҳам яхшироғини биз қила оламизми? Ибодатга бидъат аралаштириш Аллоҳу таолонинг динида нуқсонлик топиш, қўйган ҳукмларини ёқтирмаслик, динни ўзгартириш бўлади.

Масалан, шом намозининг фарзини 3 ракат ўрнига кўпроқ ибодат қилиш учун 4 ракат ўқиш бидъатдир. Ундай намоз 3 ракатнинг ўрнига ҳам ўтмайди, намози умуман қабул бўлмайди.

Батафсил

Унутилган суннат ва фарзлар

Савол: Ҳозирги пайтда унут бўлиб бораётган суннат амаллар ва аҳамият берилмай қўйган фарз амаллар қайсилар?

Жавоб: Суннатлар икки хил бўлади:

1) Суннати ҳудо (муаккад суннатлар).

2) Завоид суннатлар (одатга боғлиқ бўлган суннатлар).

Унутилган бир суннатни қайта тиклаш жуда қийматли ва қадрли амал. Бир ҳадиси шарифда: “Унутилган бир суннатимни қайта тиклаганга юз шаҳид савоби бор” деб марҳамат қилинди. (Ҳаким)

Батафсил

Мен бир зарраман

Ҳасан Басрий ҳазратларидан севганлари сўради:

- Бутун мусулмонлар сендан илмий масалаларни сўраб ўргангани ҳолда ҳузурингдан чиққандан кейин қарши гапирганлар бўлади. Бунинг сабаби нима?

- Ҳамма нарсанинг яратувчиси, ҳар яхшиликнинг ҳақиқий соҳиби Аллоҳу таоло шу азамати билан халқнинг тилидан ва эътирозидан узоқ эмас. Мен эса ожиз бир қул ва зарраман.

Батафсил

Бор, сабабларга ёпиш

БОР, САБАБЛАРГА ЁПИШ

Бир киши ҳаяжон ва изтироб билан Жаъфар Содиқ ҳазратларининг олдига келиб “Аллоҳ менга кўпроқ ризқ бериши учун дуо этинг. Чунки жуда йўқсилман” деди.

Жаъфар Содиқ ҳазратлари деди:

- Йўқ, мен сенга дуо қилмайман.

- Нимага?

- Зеро Аллоҳу таоло бу иш учун бир йўл тайин этган. Сабабларга ёпишинг, ризқ ортидан қувинг ва уни қўлга киритинг деб амр ҳам этган. Ҳолбуки сен уйингда ўтириб, дуо этиш билан ризқнинг ўзи келишини истамоқдасан. Яъни одати илоҳияга мухолиф ҳаракат қилишимни истаяпсан. Ҳеч бундай бўладими? Бор, сабабларга ёпиш, сабабларнинг таъсир этишини Аллоҳу таолодан сўра. Шунда мен ҳам бунинг учун дуо қиламан.

Батафсил

Ичингизда энг гуноҳкори менман

ИЧИНГИЗДА ЭНГ ГУНОҲКОРИ МЕНМАН

Аҳмад Руфаи ҳазратлари бир куни талабаларига “Ичингизда ким менда бир айб ёки менга ярашмаган бир ҳолни кўрса менга билдирсин” деди.

Талабаларидан бири айтдики:

- Устоз, сизда бир катта айб бор.

- Сўзла, биродарим. Қандай айбим бор?

Талаба кўзлари ёшга тўлиб дедики:

- Биз каби гуноҳкорларнинг сизга талаба бўлганидир.

Бу гап кўнгилларга қаттиқ таъсир этиб, суҳбатда ўтирган барча йиғлашни бошлади. Аҳмад Руфаи ҳазратлари ҳам йиғлади. Бироз вақт ўтгач “Мен сизларга хизмат этаман. Ичингизда энг гуноҳкори мен. Чунки энг ёши улкани мен, кўп умр кўрганнинг хатоси, гуноҳи ҳам кўп бўлади” деди.

Батафсил