Одоб-ахлоқ
348
Ҳасад – қизғаниш, кўролмасликдир. Аллоҳу таолонинг эҳсон қилган неъматининг ундан тортиб олинишини истамоқдир. Фойдаси бўлмаган, зарари бўлган бирор нарсанинг ундан соқит бўлишини хоҳлаш ҳасад бўлмайди, “Ғайрат” бўлади. Илмини, мол-давлатга, мавқега эришиш, гуноҳ қилиш учун ишлатган дин арбобларида илмнинг бўлмаслигини исташ ҳам ғайрат бўлади. Молини ҳаромда, зулм қилишда, исломиятни йўқотишда, бидъатларда ва гуноҳларда фойдаланувчининг моли йўқ бўлиб кетишини исташ ҳам ҳасад бўлмайди, дин ғайрати бўлади. Бировнинг қалбида ҳасад бўлса-ю, ўзи бундан азобланса, буни хоҳламаса – бу гуноҳ бўлмайди. Қалбда бўлган хотира, ўй-фикр гуноҳ саналмайди. Хотиранинг қалбда уйғониши одамнинг қўлида эмас. Қалбида ҳасад бўлишдан озор чекмаса ёки орзуси билан ҳасад қилса гуноҳ бўлади, ҳаром бўлади. Шу ҳасадини гаплари билан, хатти-ҳаракати билан билдирса гуноҳи тағин ҳам кўп бўлади. Ҳадиси шарифда “Инсон уч нарсадан қутулолмайди: Шубҳа, тайара, ҳасад. Суи-зан, яъни шубҳа қилсангиз, бунга хос ҳаракатда бўлманг. Омадсиз деб билганингиз нарсани Аллоҳу таолога таваккул қилиб бажаринг. Ҳасад қилган одамингизни асло ранжитманг!” деб марҳамат қилинади.
Батафсил