1. Имомнинг ва ёлғиз намозхоннинг ҳар ракъатда Фотиҳани сурасини бир дафъа ўқиши – вожибдир.
2. Фотиҳадан кейин бир сура ёки камида уч қисқа оят ўқиш.
3. Фарз намозларининг илк икки ракъатида ва бошқа бутун намозларнинг ҳар ракъатида Фотиҳадан кейин бир Замми сура ўқиш вожиб.
1. Таҳрима такбири ва Қунут такбирида эркаклар қўлларини қулоққа, аёллар эса кўкракка кўтариши суннатдир.
2. Такбирда кафтни қиблага қаратиб туриш.
3. Такбирдан кейин қўл боғлаш.
1. Қиёмда, сажда ўрнига қараб туриш.
2. Рукуъда оёқ учларига қараб туриш.
3. Саждада бурун қўйилган жойга қараб туриш.
Абдулваҳҳоб Шароний ҳазратларининг устози Шайх Закария Ансорий ҳазратларидир. Бу зотнинг ҳам буюк устози бор эди. Бир куни устози билан ўтирганида Хизр алайҳиссалом келди. Суҳбат сўнггида Хизр алайҳиссалом бу зотнинг устозига “Сенинг бу талабангнинг катта бир айби бор. Унинг бундан ортиқ камолотга эришиши мумкин эмас. Бундан тавба этмагунча қутулолмайди” дейди ва кўздан ғойиб бўлади. Шайх Закария Ансорий ҳазратлари “Устоз, Хизр алайҳиссаломни чақиринг, мен бу айбим нима эканлигини билиб олай” деб ёлворди. Аммо устози “Хизр алайҳиссалом чақирган билан келмайди. Ўзи қачон истаса, шунда келади” деб жавоб беради. Бу зот кунларча тавба этади, қандай камчилиги бўлиши мумкинлиги ҳақида ўйлайди, аммо тополмайди. Бир куни яна устози билан бирга ўтирганида Хизр алайҳиссалом келади. Шу заҳоти бу айб ҳақида сўрайдилар. Хизр алайҳиссалом “Сенда кибр бор. Ёзган ёзувларинг тагига “Шайх Закария Ансорий” деб имзо қўясан. Шайхлик қаерда-ю, сен қаердасан” деб жавоб беради. Шайх Закария Ансорий ҳазратлари дарров тавба этиб, бундан кейинги ёзган ёзувларининг тагига “Инсонларнинг энг тубани Закария” ва шу каби сифатлар билан исмини ёза бошлади. Аммо ўзи ҳақиқатан Шайх эди.
Шайх Закария Ансорий замонида истиқомат қиладиган ернинг султони бир қарор қабул қилади. Аммо бу қарорнинг динга мос бўлмаган ва халққа зарар берадиган томонлари бор эди. Шайх Закария Ансорий буни эшитгач, зудлик билан отига миниб, Султоннинг ҳузурига йўлга чиқади. Султоннинг одамлари буни эшитиб Султонга “Султоним, Шайх ҳазратлари келмоқда” дейдилар. Султон “Э воҳ, қалъанининг дарвозаларини бекитинглар, занжирланглар” деб буюради. Дарвозаларни беркитиб, занжирлайдилар. Ҳазрат дарвозага келгач, қўлидаги дафтарни занжирларга теккизади. Занжирлар узилиб, дарвозалар очилади. Ҳазрат тўғри Султоннинг олдига боради. Султон “Устоз нима гуноҳ ишладик? Айбимиз нима?” деб сўрайди. Шайх Закария Ансорий ҳазратлари Султонга “Фалон амрим нотўғри. Тўғриси мана бу деб ёз” дейди ва кераклисини ёздиради. Сўнгра чиқиб кетади ва кетаётганида “Мана энди дарвозаларни бекитиб ол” дейди.
Ўзини ичкиликдан қутқара олмаган бир мусулмон хизматчисига тўрт дирҳам бериб, ичкилик келтиришини сўрайди. Хизматчи кетаётиб Мансур бин Аммор деган кимсанинг бир фақирга ёрдам бериш учун пул йиғаётганини кўради. Мансур “Бир фақирга тўрт дирҳам берганга тўрт дуо қиламан” дерди. Хизматчи унга тўрт дирҳамни беради. Мансур айтадики:
- Нима деб дуо қилишимни истайсан?
- Хизматчиликдан озод бўлишни истайман.
- Иккинчи истагингни айт.
- Бу берган тўрт дирҳам меники эмасди. Буни мендан сўрайдилар. Тўрт дирҳам пулим бўлишини истайман.
- Учинчи истагинг нима?
- Хўжайиним тавба қилиб, ичкиликни ташлашини истайман.
- Тўртинчи истагинг нима?
- Аллоҳу таолонинг мени, хўжайинимни, сени ва қавмимизни авф этишини истайман.
Мансур бин Аммор ҳамма айтганлари учун керакли дуоларни қилади. Хизматчи уйига боргач, хўжайини нимага кеч қолганининг сабабини сўрайди. Хизматчи бўлиб ўтган воқеани айтиб беради. Хўжайини сўрайди:
- Сен нималарни истадинг?
- Хизматчиликдан, қулликдан қутулишни истадим.
- Яхши, сени озод этдим. Бошқа нима истадинг?
- Тўрт дирҳам сўрадим.
- Мана тўрт дирҳам. Яна нима истадинг?
- Тавба этиб, ичкиликни ташлашингизни сўрадим.
- Тавба қилдим. Яна нима?
- Аллоҳу таолонинг барчамизни авф этишини сўрадим.
Хўжайини жим қолади ва “Буниси энди менинг қўлимда эмас” дейди. Шу кеча тушида “Сен қўлингдан келганини қиласану, биз қўлимизда бўлганини қилмаймизми? Сени ҳам, хизматчини ҳам, Мансурни ҳам ва шу ерда бўлган барчани авфу мағфират қилдик” деган овозни эшитади.
Ислом олимларининг буюкларидан Абдуллоҳ бин Муборак бир неча қўй боқиб юрган болани кўрди. Унга ачинди. “Бечора бола! Кичиклигидан қўй боқяпти. Улғайгач, Аллоҳу таолонинг ибодат ва маърифатига қандай қовушади” деб ўйлади. “Бориб, болага Аллоҳу таолони таниши учун бир масала ўргатайин” деб унинг ёнига келди. Уларнинг орасида шундай суҳбат бўлиб ўтди:
- Ўғлим, Аллоҳу таолони биласанми?
- Қул ўз соҳибини қанақасига билмаслиги мумкин...
- Аллоҳу таолони қандай танидинг?
- Мана шу қўйлар ёрдамида танидим.
- Бу қўйлар билан Уни қандай танидинг?
- Бу бир неча қўй чўпонсиз ҳеч нарса қилолмайди. Уларни ҳимоя қиладиган биттаси керак. У уларга сув ва ўт берсин, бўри ва бошқа хавфлардан сақласин. Шундан тушундимки, бу оламдаги ҳамма нарса инсонлар, жин, ҳайвонлар, жониворлар, қанотли қушлар Яратувчисиз бўла олмайдилар. Мана шундай қилиб, қўйлар орқали танидим.
- Аллоҳу таолони қандай деб биласан?
- Ҳеч нарсага ўхшатмасдан биламан.
- Бундай эканлигини қаердан билдинг?
- Яна шу қўйлардан.
- Қанақасига?
- Мен чўпонман. Уларнинг ҳимоячисиман. Улар менинг ҳимоям ва тасарруфимдалар. Улар менинг нима ўйлаётганимни ва нима қилишимни билмайдилар. Уларга диққат билан қарадим. На улар менга ўхшайди, на мен уларга ўхшайман. Демак, чўпон қўйларига ўхшамаса, Аллоҳу таоло ҳам ўзи яратган қулларига ўхшамаслиги билдим. “Унга ўхшаган ҳеч нарса йўқ, у ҳамма нарсани эшитади ва кўради.”
- Яхши нарсаларни айтдинг. Бирор илм ўрганганмисан?
- Мен бу саҳроларда қанақасига илм ўрганаман?
- Яна бундан бошқа нималарни биласан?
- Уч илм биламан. Кўнгил илми, тил илми ва бадан илми.
- Булар нима?
- Кўнгил илми шуки, менга қалб берди. Уни Ўзини таниш ва севиш жойи қилди. Бу қалб билан Уни танийман. Унинг севганларига кўнглимда ер бераман. Севмаганларига жой бермайман ва улардан узоқ бўламан.
Тил илми шуки, менга тил берди. Тилни зикр этиш, Унинг исмини сўзлаш жойи қилди. Бу билан Уни хотирлаб, исмини сўзлашни, У ҳақида бўлмаган сўзлардан сақлашни, бундай гаплардан узоқ бўлишни истади.
Бадан илми шуки, менга бадан берди. Бу билан Унга хизмат этадиган барча нарсани қиламан. Хизмат бўлмаган нарсани эса баданимдан узоқлаштираман.
- Мошаллоҳ, ўғлим. Менга айтадиган гапинг борми?
- Эй жаноб! Олим эканлигинг юзингдан билиниб турибди. Агар илмни Аллоҳ розилиги учун ўрганган бўлсанг, инсонлардан исташни йиғиштир. Йўқ, дунё учун ўрганган бўлсанг, Жаннат орзу ва истагини қалбингдан чиқар.
