Етмиш икки бузуқ фирқа қандай пайдо бўлди?

Савол: “Қуръони каримни ўз тушунчаси бўйича тафсир қилган одам кофир бўлади” деган мазмундаги ҳадисни кўпчилик эшитган. Яна “72 бузуқ фирқа Қуръонни нотўғри тафсир қилганлари учун жаҳаннамга кетишади. Лекин у ерда абадий қолишмайди” дейилади. Бу икки хабар бир-бирига зид, қарши эмасми?

Жавоб: Бу ерда зидлик йўқ. Ўз ақли бўйича тафсир қилиш бошқа, оятларни нотўғри тушуниш эса, бошқа нарса.

Абдулғани Наблусий ҳазратлари айтадиларки:

"Ижмо билан билдирилган ва зарурий равишда эътиқод қилиш керак бўлган масалаларда ҳамда амал қилинадиган ишларда ижтиҳод қилиш жоиз эмас. Чунки буларга ишонмаган одам кофир бўлади. Бу умматдан баъзилари эътиқод масалаларида ижтиҳод қилиб, 73 фирқага бўлинди.

Батафсил

Мазҳабсизликка доир масалалар

Савол: Бидъат аҳлига мазҳабсиз дейиладими?

Жавоб: Ҳа, тўрт мазҳабдан бирига тобе бўлмаган одамга мазҳабсиз дейилганидек тўғри ақидада бўлмаганга ҳам мазҳабсиз дейилади. Қуйидаги уч гуруҳнинг барчаси бидъат аҳли, яъни мазҳабсиздир:

1) Тўрт мазҳабдан бирига тобе бўлмаганлар.

2) Тўрт мазҳабнинг ўзи учун қулай бўлган ҳукмларини бир ундан, бир бундан олиб, мазҳабларни талфик этган, аралаштирганлар.

3) Тўрт мазҳабни ҳақ деб билгани ҳолда муайян бир эътиқоди аҳли суннатга хилоф бўлганлар.

Батафсил

Мазҳабсизларнинг баъзи фикрлари

Савол: ... исмли шахснинг нотўғри фикрлари ҳақида маълумот берсангиз. Буларни унга ишонганларга кўрсатиб, нотўғри йўлдан қайтаргим келади. Унинг адашган, бузуқ жиҳатлари нимада?

Жавоб: Мазҳабсиз сохтакорларнинг бузуқликлари авом халқнинг кўзига айни ҳақиқатдек кўрингани шунчалик, қанча одам ўйламай-нетмай гала-гала, гуруҳ-гуруҳ бўлиб изларидан эргашиб кетмоқда. Лекин улар этагидан тутган шахсларининг чор-атрофга нашр этаётган китобларидаги қарашларининг, фикрларининг нотўғри, бузуқ, залолат эканлигидан бехабарлар. Шунинг учун ундайларга “Сиз устоз деб билган шахснинг фалон гаплари-фикрлари нотўғри” дейишни ўрнига қўлларига аҳли суннатнинг нималигини ўргатувчи китобларни бериш керак.

Батафсил

Рамазон ойи ва рўзанинг фазилатлари

         Савол: Рамазон ойининг фазилати нимада?

Жавоб: Бу ой ҳақида имом Раббоний ҳазратлари айтганларки: “Муборак Рамазон ойи жуда шарафлидир. Бу ойда қилинган нофила намоз, зикр, садақа ва бошқа барча нофила ибодатларга берилган савоб бошқа ойларда фарзга бериладиган савоб кабидир. Бу ойда қилинган бир фарз амал бошқа ойлардаги етмишта фарзга тенг. Бу ойда бир рўзадорга ифтор берганнинг гуноҳлари кечирилади, ўзи жаҳаннамдан озод қилинади. Рўзадорнинг савоби қадар ифторлик берганга ҳам савоб берилади. Рўзадорнинг савоби камаймайди.

 

Батафсил

Унутилган суннат ва фарзлар

Савол: Ҳозирги пайтда унут бўлиб бораётган суннат амаллар ва аҳамият берилмай қўйган фарз амаллар қайсилар?

Жавоб: Суннатлар икки хил бўлади:

1) Суннати ҳудо (муаккад суннатлар).

2) Завоид суннатлар (одатга боғлиқ бўлган суннатлар).

Унутилган бир суннатни қайта тиклаш жуда қийматли ва қадрли амал. Бир ҳадиси шарифда: “Унутилган бир суннатимни қайта тиклаганга юз шаҳид савоби бор” деб марҳамат қилинди. (Ҳаким)

Батафсил

Қабристонда Қуръон ўқиш

Савол: Ўзларини Салафий деб атайдиган баъзи кимсалар “Қабристонда Қуръон ўқиш жоиз эмас” дейишади. Қабристонда Қуръон ўқиш суннат эмасми?

Жавоб: Ҳа, қабристонда Қуръон ўқиш суннат. Бу ҳақида мўътабар асарларда шундай дейилади:

Қабристонда ўтириб Қуръон ўқиш жоиз. (Халабийи кабир, 496)

Аҳмад бин Ханбал айтадиларки: "Қабристонга кирганда Фотиҳа, Қул аузулар ва Ихлосни ўқинг. Савобини маййитларга бағишланг. Савоби барчасига етиб боради.” Ҳадиси шарифда: “Бир кимса қабристон ёнидан ўтаётганда 11 марта Ихлос сурасини ўқиб, савобини қабрдагиларга ҳадя этса, шу ердаги маййитлар сони қадар савоб олади деб марҳамат қилинди. (Атфол-ул-муслимин, Имом Биргивий)

"Қабристонда Қуръон ўқиш суннатдир". (Саййид Аҳмад Таҳтовий)

 

Батафсил