Тўғри йўлда бўлишнинг шартлари

Савол: Ҳозир турли жамоатлар бир неча масалада бир-бирларига зид қарашларга эга. Бирининг ҳалол деганига бошқаси ҳаром дейди. Бирининг суннат деганига иккинчиси бидъат дейди. Қайси жамоанинг айтганлари тўғри?

Жавоб: Ҳадиси шарифларда аҳли суннат вал жамоат эътиқодида бўлиш ва солиҳларни севиб улар билан бирга бўлишга ҳаракат қилиш, улардан ажралмаслик амр этилади. Тўғри йўлда бўлишнинг ўз шартлари бор. Буларнинг баъзиларини айтиб ўтайлик:

1) Ягона ҳақ дин исломиятдир.

Батафсил

Тўғридек кўринадиган хатоликлар

Савол: “Пайғамбар худо эмас-ку, у ҳам инсон” ёки “Олимлар пайғамбар эмас, улар ҳам инсон. Масалан, имоми Аъзам ҳам хато қилади” дейиш тўғрими?

Жавоб: Ёмонлаш мақсадида айтилган бундай сўзлар ҳарқанча тўғри бўлса ҳам, нотўғридир. Мана шундай замирида ҳақорат яширинган бемаъни одамларнинг гапларидан бирнеча мисоллар келтириб ўтамиз. Гумроҳлар:

 1) “Пайғамбар Аллоҳнинг ҳалол қилганини ҳаром қила олмайди” дейишади. Бу гаплари билан гўёки икки жаҳон сарвари бўлмиш Пайғамбаримиз шундай ишларни қилаётгандек тасаввур уйғотишга уринишади.

Батафсил

Кимларга мазҳабсиз деб айтилади

Савол: Диний китоблар ёзиб, динга хизмат қилаётган инсонларга маълум бир мазҳабга тобе бўлмади,- деган сабаб билан "мазҳабсиз" деб ҳақорат ва туҳматлар қилиш инсофданми?

Жавоб: “Мазҳабсиз” таъбири - диний таъбирдир. Ҳақорат билан ҳеч қандай алоқаси йўқ. Дини бўлмаганга динсиз, ақли бўлмаганга ақлсиз, пули бўлмаганга пулсиз, мазҳаби бўлмаганга мазҳабсиз дейилади. Бу табиий  нарса. Масалан, Афғоний, Абдуҳ ва Қарзовий деган шахсларнинг ўзлари: "бизнинг мазҳабимиз йўқ",- деб ҳамиша баралла жар солишган. Уларни ўзлари фахрланиб айтиб юрган сифатлари билан таърифлаш, яъни мазҳабсиз деб айтиш ҳақорат ёки туҳмат бўлмайди. Аксинча ҳақиқатни очиқча айтиш бўлади.

Батафсил

Абҳар намози

Абҳар намози 4 ракатлик нофила намоздир. Иккинчи ракатдан кейин ташаҳҳудда ўтирганида аттаҳиётудан кейин солли-борик ҳам ўқилади. Ҳар ракатда бир фотиҳа, 10 марта Қадр сураси ўқилади. Рукуга кетишдан аввал 15 марта “Субҳоналлоҳи валҳамдулиллоҳи ва ло илоҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар” тасбиҳи айтилади, сўнгра рукуга бориб, 3 марта “Субҳона роббиял азым” дегандан кейин яна 3 марта юқоридаги тасбиҳ айтилади. Кейин қавмада, яъни қаддини ростлаб яна шу тасбиҳ уч марта ўқилади.

Батафсил

Таҳият-ул манзил намози

Уйдан чиқиш олдида ва уйга киргач қароҳат вақти бўлмаса, икки ракат намоз ўқиш лозим. Бунга “Таҳият-ул манзил” намози дейилади. Ҳадиси шарифда марҳамат қилиндики:

“Уйдан чиқаётганда икки ракат намоз ўқиган киши ташқаридан келадиган ҳар турли балолардан сақланади. Уйга киргач, икки ракат намоз ўқиган киши ҳам ичдаги ёмонликлардан муҳофаза қилинган бўлади.” (Байҳақий)

Батафсил

Тасбиҳ намози

Савол: Тасбиҳ намози қандай ўқилади? Қазоси борлар ҳам ўқиса бўладими?

Жавоб: Бу савоби жуда кўп бўлган намоздир. Пайғамбаримиз амакиси ҳазрати Аббосга “Сизга ўргатадиган нарсани адо этганингизда эски-янги, аввалги-охирги, яширин-ошкор, билмасдан ёки атайлаб қилган бутун гуноҳларингизни Аллоҳу таоло авф этади” дея марҳамат қилиб, тасбиҳ намози қандай ўқилишини билдиргандилар. (Абу Довуд)

Тасбиҳ намозини, макруҳ вақтлардан ташқари хоҳлаган пайтда ўқиш мумкин. Агар кундузи ўқилса, тўрт ракатда бир, кечаси ўқилса, икки ракатда бир салом бериб ўқиш афзалдир.

Батафсил