Нофила намозларни жамоат билан ўқиш

Савол: Баъзилар муборак кечаларда таҳажжуд вақтида тўпланиб, жамоат бўлиб нофила намоз ўқийди. Бунга бошқаларни ҳам чақиришади. Динимизда ундай нарса борми, шу тўғрими?

Жавоб: Бу ҳақда имоми Раббоний ҳазратлари “Мактубот” китобининг 1-жилд 288-мактубида айтадики:

Замонимизда хоҳ олим, хоҳ оми мусулмонларнинг кўпчилиги нофила ибодатларни адо этишга катта аҳамият бермоқда. Фарзларни бажаришда эса ҳафсаласизлик билан ҳаракат қилишмоқда. Фарзлар ичидаги суннат ва мустаҳабларга риоя қилишмаяпти.

Батафсил

Таҳиятул масжид намози

Масжидга кирганда ўтиришдан аввал масжид соҳибига, яъни Аллоҳу таолога таъзим ва ҳурмат учун ўқиладиган икки ракат нофила намоздир.

"Масжидга кирган кишининг таҳиятул масжид сифатида икки ракат намоз ўқиши иттифоқ ила суннат эканлиги билдирилган. Агар овоз чиқариб Қуръони карим ўқилаётган бўлса, таҳиятул масжид намози ўқилмайди." (Ҳамавий)

Батафсил

Истиҳора намози

Савол: Истиҳора нима ва истиҳора намози қандай ўқилади?

Жавоб: Истиҳора деб бир иш ҳақида хайрли ёки хайрсизлигини билиш мақсадида таҳорат олиб, икки ракат намоз ўқигандан сўнг тегишли дуони ўқиб, шу ишга алоқадор туш кўриш учун уйқуга ётишга айтилади.

Имом Ғазолий ҳазратлари айтадики:

Тўрт нарсани қилган киши тўрт нарсадан маҳрум қолмайди:

Батафсил

Таҳажжуд намози

Савол: Таҳажжуд намози ўқиш учун бир ухлаб туриш шартми? Қазоси бор одам таҳажжуд ўқиса бўладими? Бу намознинг аҳамияти нималар?

Жавоб: Таҳажжуд - кечанинг учдан иккиси ўтгандан кейин имсок вақтигача ўқиладиган нофила намоздир. Таҳажжуд уйқуни тарк этиш деганидир. Таҳажжуд ўқиш учун бир ухлаб туриш шартлигини билдирганлар ҳам бўлган. (Ширъа шарҳи)

Батафсил

Аввобин намози

Савол: Аввобин деганлари қайси намоз ва қандай ўқилади?

Жавоб: Шом намозидан кейин ўқиладиган нофила намозга “Аввобин намози” дейилади. Бу намозни ўқиш мустаҳабдир. Олти ракат ўқилади.

Барчасини бир салом билан ёки икки ракатда бир салом билан ўқиш мумкин. Ҳар икки шаклда ҳам илк икки ракати шом намозининг суннати ўрнига ўтади.

Батафсил

Қусуф ва хусуф намозлари

Савол: Қусуф ва хусуф намозлари қайси ва қандай ўқилади?

Жавоб: Бу икки намоз нофила намоздир. Қусуф намози қуёш тутилганда, хусуф намози эса ой тутилганда ўқилади.

Қусуф намози:

Қуёш тутилган пайтда жума намозини ўқитадиган имом азонсиз ва иқоматсиз камида икки ракат намоз ўқитади. Қироатни овоз чиқариб ёки чиқармасдан ўқийди.

Батафсил

Субҳа намози

Таҳорат олгандан кейин ўқиладиган икки ракат намозга “Субҳа намози” дейилади. Уни макруҳ вақтлардан ташқари ҳамма пайт ўқиш мумкин. Таҳорат олгандан ёки ғуслдан кейин субҳа намозини ўқимоқчи бўлган одам субҳа намози билан бирга қазо намозига ҳам ният қилса, қазосини ўташ билан бирга субҳа намози савобига ҳам эришади.

Ҳадиси шарифда марҳамат қилиндики:

“Яхшилаб таҳорат олиб, васвасасиз икки ракат намоз ўқиган кишининг гуноҳлари авф этилади.”(Бухорий)

Батафсил

Абҳар намози

Абҳар намози 4 ракатлик нофила намоздир. Иккинчи ракатдан кейин ташаҳҳудда ўтирганида аттаҳиётудан кейин солли-борик ҳам ўқилади. Ҳар ракатда бир фотиҳа, 10 марта Қадр сураси ўқилади. Рукуга кетишдан аввал 15 марта “Субҳоналлоҳи валҳамдулиллоҳи ва ло илоҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар” тасбиҳи айтилади, сўнгра рукуга бориб, 3 марта “Субҳона роббиял азым” дегандан кейин яна 3 марта юқоридаги тасбиҳ айтилади. Кейин қавмада, яъни қаддини ростлаб яна шу тасбиҳ уч марта ўқилади.

Батафсил

Таҳият-ул манзил намози

Уйдан чиқиш олдида ва уйга киргач қароҳат вақти бўлмаса, икки ракат намоз ўқиш лозим. Бунга “Таҳият-ул манзил” намози дейилади. Ҳадиси шарифда марҳамат қилиндики:

“Уйдан чиқаётганда икки ракат намоз ўқиган киши ташқаридан келадиган ҳар турли балолардан сақланади. Уйга киргач, икки ракат намоз ўқиган киши ҳам ичдаги ёмонликлардан муҳофаза қилинган бўлади.” (Байҳақий)

Батафсил

Тасбиҳ намози

Савол: Тасбиҳ намози қандай ўқилади? Қазоси борлар ҳам ўқиса бўладими?

Жавоб: Бу савоби жуда кўп бўлган намоздир. Пайғамбаримиз амакиси ҳазрати Аббосга “Сизга ўргатадиган нарсани адо этганингизда эски-янги, аввалги-охирги, яширин-ошкор, билмасдан ёки атайлаб қилган бутун гуноҳларингизни Аллоҳу таоло авф этади” дея марҳамат қилиб, тасбиҳ намози қандай ўқилишини билдиргандилар. (Абу Довуд)

Тасбиҳ намозини, макруҳ вақтлардан ташқари хоҳлаган пайтда ўқиш мумкин. Агар кундузи ўқилса, тўрт ракатда бир, кечаси ўқилса, икки ракатда бир салом бериб ўқиш афзалдир.

Батафсил